I trymestr

Badanie beta- HCG jest to badanie krwi, które ma na celu potwierdzenie ciąży oraz sprawdzenie czy ciąża rozwija się prawidłowo. Badanie to mierzy poziom hormonu HCG (gonadotropiny kosmówkowej) występujący u kobiety w ciąży. Ciało kobiety rozpoczyna produkcję hormou HCG po około 48 godzinach po zagnieżdżeniu się zapłodnionej komórki jajowej w macicy, które zazwyczaj następuje po około 7-10 dni po owulacji. Od momentu zagnieżdżenia hormon HCG zaczyna bardzo szybko przyrastać. W większości prawidłowo rozwijających się ciąż hormon ten podwaja się co 48 godzin. Na podstawie dwóch wyników poziomu hormonu HCG we krwi można nie tylko potwierdzić ciążę ale również sprawdzić czy na tym etapie ciąży przyrost jest prawidłowy i tym samym istnieje duże prawdopobieństwo, że ciąża zdrowo się rozwija. (sprawdź interpretację swoich wyników w kalkulatorze HCG). 

Najczęściej początek ciąży liczony jest od pierwszego dnia ostatniej miesiączki. Jest to powszechnie przyjęta zasada obliczania czasu trwania ciąży oraz terminu porodu. Lekarz podczas pierwszej wizyty zapewne w ten sposób obliczy przypuszczalny termin Twojego porodu, czyli zapyta Cię kiedy ostatni raz miałaś miesiączkę (tę datę wpisze jako pierwszy dzień Twojej ciąży) i doda do tego 40 tygodni. Początek ciąży wylicza się w ten sposób dlatego, że często trudno wskazać dokładny moment zapłodnienia (owulacji). Przeciętna ciąża trwa około 38 tygodni, a średnio owulacja przypada na 14 dzień cyklu, więc lekarze liczą trwanie ciąży jako 40 tygodni, za początek uznając pierwszy dzień bieżącego cyklu, a za koniec termin porodu.

Jednak jeśli masz długie cykle i późną owulację, powyższa interpretacja może wpłynąć na znaczną pomyłkę przy szacowaniu terminu Twojego porodu.

Jeśli przed ciążą korzystałaś z aplikacji OvuFriend, system na podstawie Twoich danych z cyklu miesiączkowego, automatycznie wskaże Ci: 

• początek ciąży, 
• w którym dniu i tygodniu jesteś obecnie, 
• prognozowany termin porodu. 

Oczywiście możesz później samodzielnie dokonywać edycji np. jeśli lekarz na podstawie USG oszacuje inną datę porodu. Wystarczy, że wejdziesz w Menu w lewym górnym rogu, a następnie klikniesz na "Mój profil". Tam w sekcji "Ciąża" możesz dokonywać zmian. 

Tak. Skuteczność prawidłowo wykonanego domowego testu ciążowego jest bardzo wysoka, sięga niemalże 100%. Wynika to z faktu, że domowe testy ciążowe badają poziom hormonu HCG, który obecny jest generalnie tylko we krwi kobiety w ciąży. Jeśli kobieta nie jest w ciąży, wówczas hormon HCG wcale nie występuje w jej ciele, zatem przy odpowiednio wykonanym teście druga kreska nie ma prawa pojawić się na teście.

Przed wykonaniem testu należy zapoznać się z ulotką, gdyż niektóre leki stosowane podczas leczenia niepłodności mają w sobie hormon HCG (np. Pregnyl). Wówczas istnieje ryzyko otrzymania fałszywego pozytywnego wyniku testu ciążowego. (czytaj więcej: Otrzymałam pozytywny wynik testu ciążowego. Co powinnam teraz zrobić?)

Jeśli chciałabyś potwierdzić pozytywny wynik domowego testu ciążowego możesz zrobić dwie rzeczy. Pierwsza to wykonanie kolejnego testu ciążowego (najlepiej innej marki), druga to badanie krwi na poziom hormonu HCG (możesz to zrobić praktycznie w każdym laboratorium). Badanie to nie tylko potwierdzi ze 100% pewnością, że jesteś w ciąży, ale również wstępnie zweryfikuje czy na tym etapie ciąża rozwija się prawidłowo. W tym celu musisz wykonać kolejne, identyczne badanie dokładnie po 48 godzinach, aby sprawdzić poziom przyrostu hormonu HCG. (czytaj więcej: jaki powinien być prawidłowy przyrost hormonu HCG po 48 h).

To zależy od sytuacji. Jeśli leczyłaś się z powodu niepłodności, w przeszłości poroniłaś lub na stałe zażywasz jakiekolwiek leki, skontaktuj się z lekarzem ginekologiem zaraz po otrzymaniu pozytywnego testu ciążowego. Być może lekarz będzie chciał zobaczyć się z Tobą dużo wcześniej niż robi się to zazwyczaj, aby upewnić się, że wszystko jest w porządku, bądź zmienić leki lub ich dawki na bezpieczne dla płodu. Jeśli jednak żadna z powyższych sytuacji Ciebie nie dotyczy, możesz poczekać z pierwszą wizytą u lekarza do około 6-7 tygodnia ciąży, kiedy to już serduszko dziecka będzie widoczne na USG (czytaj więcej: Kiedy powinna odbyć się i jak wygląda pierwsza wizyta prenatalna w ciąży?).

W około 85% przypadkach prawidłowo rozwijających się ciąż hormon HCG podwoi się po 48-72 h. Idealnie jeśli hormon HCG podwoi się po 48 godzinach od pierwszego badania. Sprawdź swój prawidłowy przyrost hormonu HCG w naszym kalkulatorze ciążowym HCG. 

Pierwsza wizyta u lekarza w ciąży odbywa się zazwyczaj pomiędzy 7 a 9 tygodniem ciąży. W czasie takiej wizyty dowiesz się zapewne wielu ważnych, niezwykle przydatnych informacji o ciąży.

Podczas wizyty lekarz dokładnie Cię zbada i jeśli nie masz aktualnego badania cytologicznego (w kierunku czystości pochwy) pobierze próbkę do badania.

Prawdopodobnie wykona również badanie USG, aby potwierdzić, że płód prawidłowo rośnie i aby w przybliżeniu ocenić jego wiek. Bazując na badaniu USG i ostatniej dacie Twojej miesiączki, lekarz obliczy również przewidywaną datę porodu.

Ponadto, lekarz zleci Ci do wykonania badania, m.in. badanie grupy krwi, morfologię krwi, glukozę na czczo, badanie w kierunku różyczki, toksoplazmozy, cytomegalii, HIV, HCV, badanie moczu oraz inne, które uzna za niezbędne.

Najwcześniejszy termin na zobaczenie „czegokolwiek” na USG to 5-6 tydzień ciąży (około 3 tygodnie po owulacji zakładając, że owulacja nastąpiła około 14 dnia cyklu). Wówczas widoczny powinien być tzw. yolk sac, czyli pęcherz żółtkowy. Nie widać jednak jeszcze zarodka. Na tym etapie ciąży można zatem sprawdzić jedynie, czy pęcherzyk zlokalizowany jest w odpowiednim miejscu, tj. w macicy, a nie np. w jajowodach (ciąża pozamaciczna). Dopiero od około 6,5 tygodnia ciąży na USG dostrzec można bijące serduszko płodu.

Podczas Twojej pierwszej wizyty w ciąży lekarz określi, w którym jesteś tygodniu ciąży. Uprzedź lekarza, jeśli Twoje cykle są długie i nieregularne, wówczas lekarz przy wyznaczaniu wieku ciąży w mniejszym stopniu kierować się będzie Twoim pierwszym dniem ostatniej miesiączki, a zwróci większą uwagę na badanie USG - na który tydzień ciąży wskazuje wielkość i rozwój płodu. Nie musisz się zatem martwić, że nie wiesz, kiedy dokładnie miałaś owulację i kiedy doszło do zapłodnienia, lekarz będzie w stanie określić to podczas badania usg. 

Jeśli natomiast śledziłaś swoje cykle miesiączkowe w OvuFriend, aplikacja automatycznie po zaznaczeniu pozytywnego testu ciążowego, przełączy się na tryb ciążowy. Na podstawie wcześniejszych danych, wyliczy dokładny dzień i tydzień ciąży oraz wyświetli prognozowany termin porodu. 

Wybór lekarza prowadzącego ciążę jest bardzo ważny. Będziesz spotykać go często i będzie on czuwał nad pomyślnym przebiegiem Twojej ciąży – musisz zatem mieć do niego pełne zaufanie. Podczas Twojej pierwszej wizyty prenatalnej zwróć uwagę na kilka istotnych kwestii:

• Czy czujesz się przy lekarzu dobrze i mu ufasz? Przez cały okres ciąży będziesz dość często widziała się ze swoim lekarzem, z pewnością pojawią się też pytania, czasami trudne, na które będziesz potrzebowała fachowej odpowiedzi. Dobrze, żebyś ze swoim lekarzem czuła się bezpiecznie i komfortowo;
• Zwróć uwagę, czy lekarz chętnie i jasno odpowiada na Twoje pytania i uważnie słucha tego, co mówisz;
• Na pierwszej wizycie zapytaj lekarza o jego dostępność poza godzinami pracy. Czy w wyjątkowych sytuacjach jest możliwy kontakt poza godzinami pracy (na przykład telefoniczny w nagłych sytuacjach). Upewnij się, że jeśli wydarzy się coś wyjątkowego, będziesz mogła liczyć na jego wsparcie;
• Jeśli cierpisz na jakąś przewlekłą chorobę (np. cukrzycę) lub Twoja sytuacja jest szczególna (np. doświadczyłaś wielokrotnych wczesnych poronień lub przedwczesnego porodu) upewnij się, że wybrany przez Ciebie lekarz ma wiedzę i doświadczenie w danym zakresie (np. w prowadzeniu ciąż wysokiego ryzyka);
• Upewnij się, czy lekarz którego wybrałaś, uszanuje i weźmie pod uwagę Twoje zdanie i preferencje, jeśli takie będziesz miała (np. dotyczące poszerzenia badań prenatalnych lub sposobu porodu);
• Dobrze jest również, jeśli lekarz którego wybierzesz pracuje w szpitalu w którym planujesz poród;
• Warto również popytać znajomych lub rodzinę, czy znają danego lekarza u którego chcesz prowadzić ciążę. Spróbuj znaleźć w Internecie opinie innych osób na temat wybranego lekarza.

Lekarz na Twojej pierwszej wizycie zleci Ci zapewne szereg badań laboratoryjnych, które warto wykonać do 10 tygodnia ciąży. Zalecane badania w ciąży w pierwszym trymestrze to: 

• grupa krwi i Rh,
• przeciwciała odpornościowe (anty Rh),
• morfologia,
• cytologia, jeśli nie posiadasz aktualnej,
• badanie ogólne moczu,
• badanie w kierunku różyczki,
• poziom stężenia glukozy we krwi na czczo,
• badanie WR (odczyn Wassermanna),
• przeciwciała przeciwko toksoplazmozie,
• przeciwciała przeciwko cytomegalii,
• przeciwciała HIV i HCV,
• badanie ginekologiczne wewnętrzne,
• inne, w zależności od decyzji lekarza.

To normalne, że na początku ciąży intensywność objawów jest zmienna. Jednego dnia możesz czuć mdłości, wrażliwe piersi i nadmierne zmęczenie, a kolejnego dnia objawy ustępują i czujesz przypływ energii (czytaj: Pierwsze objawy ciąży – czyli po czym poznać że jesteś w ciąży jeszcze przed wykonaniem testu ciążowego?)

Wykorzystaj dni, w których czujesz się lepiej. Około 9-12 tygodnia uporczywe objawy ciążą powoli zaczną słabnąć. 

Plamienie w ciąży (w pierwszym trymestrze) jest dość częste i występuje aż u około ¼ kobiet. Dość częsty okres plamień występuje pomiędzy 7-9 tygodniem ciąży. W większości przypadków nie oznacza to niczego złego. Jednak nie ignoruj tego. Zawsze należy skontaktować się z lekarzem i powiadomić go o wystąpieniu plamienia lub krwawienia. Tym bardziej jeśli towarzyszy temu ból krzyża lub skurcze macicy. Zazwyczaj w takich sytuacjach lekarze przepisują swoim pacjentkom progesteron i zalecają odpoczynek.

Tak, o ile jest to dla Ciebie komfortowe, to na tym etapie ciąży możesz spać na brzuchu. W bardziej zaawansowanej ciąży najlepiej spać na lewym boku.

Mdłości w ciąży związane są z podwyższonym poziomem hormonu HCG oraz wzmożoną wrażliwością na zapachy. W pierwszym trymestrze ciąży mdłości są sprawą niezwykle częstą, doświadcza ich około 80% kobiet. Zaczynają się one zazwyczaj około 7 tygodnia ciąży i ustępują około 12 tygodnia. Czasami jednak mogą trwać nawet do 20 tygodnia ciąży.
Jeśli męczą Cię mdłości, wypróbuj poniższych sposobów: 

• Przede wszystkim postaraj się jeść mało a często – jedz około 5-6 posiłków dziennie;
• Nie dopuszczaj, aby żołądek był zupełnie pusty, to wzmaga mdłości;
• Unikaj ciężkostrawnych posiłków;
• W ciągu dnia staraj się wypijać dużo wody (nie możesz się odwodnić!) i korzystać ze świeżego powietrza;
• Małymi łyczkami pij wodę z dodatkiem cytryny lub imbiru;
• Wypróbuj ssania cukierków miętowych lub żucia miętowej gumy.
• Jeśli mdłości stają się trudne do zniesienia, możesz spróbować zastąpić witaminy prenatalne samym kwasem foliowym – może to być lżejsze dla żołądka (pamiętaj, że kwas foliowy jest bardzo ważny dla prawidłowego rozwoju płodu, dlatego NIE możesz z niego zrezygnować!);
• Niektórym kobietom na mdłości pomaga również zażywanie witaminy B6 (25 mg dwa do trzech razy dziennie) – jednak zanim przyjmiesz / zmienisz jakiekolwiek suplementy, porozmawiaj o tym ze swoim lekarzem. 

Po 9-10 tygodniu ryzyko poronienia jest już znacznie mniejsze. Od tego czasu możesz już odetchnąć. Prawdopodobnie w trakcie badania USG widziałaś już zarówno zarodek jak i bicie jego serduszka. Jeśli to tego czasu wszystko jest w porządku, to jesteście na dobrej drodzę!

Badanie USG sondą dopochwową (wprowadzane przez pochwę) wykonywane jest zazwyczaj do około 11 tygodnia ciąży.

Potem USG zwykle robi się już przez brzuch. Tylko sporadycznie lekarz może chcieć wykonać USG przez pochwę, aby na przykład dokładnie zbadać długość szyjki macicy (w szczególności jeśli istnieje ryzyko przedwczesnego porodu) oraz sprawdzić położenie łożyska.

Przede wszystkim postaraj się myśleć pozytywnie i porozmawiaj o swoich obawach ze swoim lekarzem. Powinien on potraktować Cię serio i doradzić, co możesz zrobić, aby zminimalizować swój lęk. Jeśli tego nie zrobi, postaraj się znaleźć lekarza, który Cię wysłucha i poczujesz się bezpieczniej. 

W trakcie trwania ciąży będziesz miała robiony szereg badań i testów, które mają na celu wykrycie wad wrodzonych u płodu. Przynajmniej  trzykrotnie w czasie ciąży będziesz mieć robione USG prenatalne, które szczegółowo analizuje każdą możliwą do zobaczenia część ciała Twojego dziecka.
Niestety nieinwazyjne badania USG nie dają pewności, że Twoje dziecko nie urodzi się z wadą genetyczną – określają jedynie ryzyko pojawienia się wad genetycznych (np. 1/1500 - co oznacza że ryzyko urodzenia dziecka chorego jest bardzo niskie). 

Jeśli w Twojej rodzinie zdarzyły się przypadki wad genetycznych, a Ty masz duże obawy dotyczące zdrowia Twojego dziecka, możesz porozmawiać ze swoim lekarzem o rozszerzeniu diagnostyki prenatalnej o dodatkowe badania. Niestety warto wiedzieć że, pewność wyniku dają tylko prawidłowo wykonane badania inwazyjne (np. biopsja kosmówki, amniopunkcja) - są to jedyne badania które mogą wykluczyć wady genetyczne u Twojego dziecka. Niestety wiążę się z nimi niewielkie ryzyko utraty ciąży (około 1-5%). Co prawda na rynku istnieją już nieinwazyjne badania genetyczne tj. nowoczesne testy krwi (np. Nifty, Harmony), które są w stanie z 99,9% prawdopodobieństwem określić ryzyko wystąpienia najczęstszych zaburzeń chromosomowych (trisomie chromosomów 13, 18 i 21), jednak są one jeszcze wciąż bardzo drogie i nie wykrywają wszystkich wad płodu. Nie wiążą się jednak zupełnie z ryzykiem utraty ciąży (są to badania krwi). Robi się je na początku ciąży około 10-12 tygodnia. Dowiedz się więcej o badaniach prenatalnych w ciąży tutaj. 

To, kiedy będziesz mogła poznać płeć dziecka, zależy od wielu czynników, m.in. od: jakości sprzętu USG, ułożenia dziecka podczas badania oraz sprawnego oka lekarza.

Pierwsze estymacje dotyczące płci dziecka mogą pojawić się już około 12 tygodnia ciąży. Organy płciowe są już wówczas wykształcone, ale jeszcze dość trudne do rozpoznania, nawet dla wyćwiczonego wzroku lekarza. Wielu lekarzy nie chce zgadywać płci na tak wczesnym etapie i czeka do około 16-20 tygodnia ciąży, a czasami nawet dłużej, jeśli dziecko nie „współpracuje” i „chowa się” podczas badania.