Tabletki antykoncepcyjne cieszą się sporą popularnością wśród kobiet szukających metod zapobiegania zajścia w ciążę. Należy jednak pamiętać, że ich stosowanie wymaga przeprowadzenia odpowiednich badań i konsultacji lekarskich, a także przemyślanej decyzji. Podobnie jak w przypadku przyjmowania tabletek, odstawienie ich także musi być świadomym działaniem. Zanim podejmiesz taką decyzję, warto dowiedzieć się, jakie mogą być ewentualne objawy odstawienia tabletek antykoncepcyjnych. Jak cały proces wpływa na organizm kobiety? Czy przyczynia się ona do komplikacji związanych z zajściem w ciążę? Odpowiadamy!
Działanie tabletek antykoncepcyjnych
Tabletki antykoncepcyjne składają się z progestagenów, a w niektórych przypadkach także z estrogenów. Ich celem jest zapobieganie owulacji, co tym samym wiąże się z uniemożliwieniem zajścia w ciążę. Jednak, aby antykoncepcja działała skutecznie, tabletki należy przyjmować codziennie, o tej samej porze dnia przez okres 21 lub 28 dni. Warto zdawać sobie sprawę z tego, iż działanie antykoncepcji hormonalnej jest odwracalne — po zaprzestaniu stosowania tabletek, owulacja wraca i istnieje możliwość zajścia w ciążę.
Bezpieczne odstawienie tabletek antykoncepcyjnych — na czym polega?
Przed odstawieniem tabletek antykoncepcyjnych należy skonsultować się z ginekologiem. Jeśli kobieta decyduje się na zaprzestanie stosowania antykoncepcji hormonalnej, warto wybrać opakowanie do końca i dopiero wówczas przerwać stosowanie kolejnych tabletek. Jest to zalecane, ponieważ wiele tego rodzaju produktów naśladuje naturalny cykl kobiety poprzez zmiany w poziomie hormonów, a nagłe odstawienie może prowadzić do zaburzeń hormonalnych oraz skutków ubocznych. Przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych do końca opakowania pozwoli organizmowi na stopniowe przyzwyczajenie się do zmian i ułatwi powrót do równowagi hormonalnej. W ten sposób skutki uboczne odstawienia będą mniej dokuczliwe, a powrót do poprzedniej formy zajmie mniej czasu.
Skutki odstawienia tabletek antykoncepcyjnych
Decydując się na odstawienie tabletek antykoncepcyjnych, należy zrobić to świadomie. Chociaż zazwyczaj nie wiąże się z niepożądanymi skutkami, zdarzają się sytuacje, gdy takie efekty występują. Pogorszenie samopoczucia po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych może być efektem zmian zachodzących w organizmie. Przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych na dłuższy czas powoduje, że organizm kobiety przyzwyczaja się do hormonów zawartych w tabletkach. Po odstawieniu tabletek organizm naturalnie pozbywa się sztucznych hormonów i wraca do stanu sprzed terapii farmakologicznej.
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych może skutkować:
- nieregularnym cyklem menstruacyjnym;
- problemami ze skórą i włosami (takie jak przetłuszczanie się, wypadanie, zmiany trądzikowe)
- powrotem bolesnych miesiączek (jeśli występowały przed stosowaniem pigułek),
- wahaniami nastroju;
- zmniejszeniem objętości piersi.
Warto jednak pamiętać, że odstawienie tabletek antykoncepcyjnych może również wpłynąć pozytywnie na organizm kobiety, zwiększając libido i poprawiając nawilżenie pochwy.
Zajście w ciążę po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych
Po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych dni płodne zwykle powracają w pierwszym cyklu miesiączkowym. Proces ten nie jest uzależniony od rodzaju stosowanych pigułek antykoncepcyjnych ani od czasu ich stosowania i wygląda podobnie w przypadku innych typów antykoncepcji hormonalnej. Chociaż zdarzają się przypadki, gdy owulacja nie powraca natychmiast po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych, nie należy od razu się tym martwić. Wiele kobiet potrzebuje czasu, aby organizm powrócił do równowagi hormonalnej. W takim przypadku warto zaczekać kilka miesięcy przed rozpoczęciem starań o dziecko.
Jeśli przez rok od odstawienia antykoncepcji hormonalnej i rozpoczęcia starań o dziecko nie uda się zajść w ciążę, zaleca się konsultację z lekarzem ginekologiem. Przyczyną takiego stanu mogą być problemy z płodnością jednego z partnerów. Lekarz przeprowadzi wywiad z parą oraz zleci im wykonanie kilku badań, aby znaleźć przyczynę niepłodności.
Odstawienie pigułek antykoncepcyjnych a brak miesiączki
Po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych brak okresu może martwić niektóre kobiety, które obawiają się, że może to być oznaką niepłodności. Jednakże jest to zwykle normalny objaw związany z zakończeniem przyjmowania pigułek, a także może trwać do pół roku, podobnie jak nieregularny okres. Jeśli jednak brak miesiączki będzie się przedłużał, zaleca się skonsultowanie z lekarzem. Co więcej, spóźniający się okres po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych może być związany z klasycznymi zaburzeniami cyklu menstruacyjnego po zaprzestaniu przyjmowania pigułek, ale również oznaczać ciążę.
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych a ciąża mnoga
Po odstawieniu niektórych rodzajów pigułek antykoncepcyjnych istnieje większe prawdopodobieństwo zajścia w ciążę mnogą. Dlaczego tak się dzieje? Wynika to z uwolnienia większej ilości komórek jajowych w pierwszych naturalnych cyklach, które do tej pory były hamowane przez tabletki antykoncepcyjne. Wysoka liczba komórek jajowych w cyklu zwiększa szansę na zajście w ciążę mnogą, dlatego warto wziąć ten aspekt pod uwagę, planując powiększenie rodziny po odstawieniu doustnej antykoncepcji hormonalnej. Warto jednak pamiętać, że każdy przypadek wymaga indywidualnego podejścia.
Bibliografia:
- Ressler, I. B., & Jain, T. Odwracalne metody antykoncepcji: wpływ na przyszłą płodność. https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/013/052/original/45-49.pdf [dostęp online: 30.03.2023)
- Wolski H., Wybrane aspekty działań niepożądanych złożonej doustnej antykoncepcji hormonalnej https://journals.viamedica.pl/ginekologia_polska/article/download/45797/32597 [dostęp online: 30.03.2023]
- Murphy MF, Campbell MJ, Bone MIs there an increased risk of twinning after discontinuation of the oral contraceptive pill?Journal of Epidemiology & Community Health 1989;43:275-279. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2607308/ [dostęp online: 30.03.2023]
