Choć poród fizjologiczny, czyli siłami natury, jest naturalnym procesem, w niektórych sytuacjach cesarskie cięcie może być korzystniejsze dla zdrowia matki i dziecka. W jakich sytuacjach i w którym tygodniu ciąży zaleca się poród przez cesarskie cięcie? Jak przyszła mama może się do tego przygotować?

Kiedy zaleca się cesarskie cięcie?

Wskazaniami do cesarskiego cięcia, które planuje się jeszcze w ciąży, są:

• nieodpowiednie ułożenie dziecka w macicy,

• ciąża bliźniacza jednoowodniowa,

• poprzeczne położenie dziecka,

• położenie miednicowe dziecka,

• przebyte operacje macicy z przecięciem całego mięśnia,

• więcej niż 2 cesarskie cięcia,

• nieprawidłowe łożysko – łożysko przodujące lub łożysko wrośnięte,

• gdy masa dziecka przekracza 4500 g lub 4250 g w przypadku kobiet z cukrzycą,

• aktywne infekcje, w tym opryszczka narządów płciowych, duże kłykciny pochwy i sromu, zakażenie wirusem HIV,

• nowotwór szyjki macicy,

• niektóre choroby układu krążenia, zaawansowana niewydolność krążenia, niektóre choroby układu kostnego,

• niektóre schorzenia neurologiczne, np. tętniaki naczyń mózgowych, guz mózgu,

• niektóre schorzenia okulistyczne,

• niektóre choroby psychiczne,

• zdiagnozowana tokofobia, czyli lęk przed porodem naturalnym.

Czy można zaplanować cesarskie cięcie?

Jak każda operacja, cesarskie cięcie wiąże się z ryzykiem powikłań zarówno dla matki, jak i dziecka. W Polsce prawo zabrania wykonywania cięć cesarskich na życzenie. Wykonywane są one tylko ze wskazań medycznych.

Choć wiele przyszłych mam obawia się porodu naturalnego oraz następującego po nim połogu, powinny mieć świadomość, że cesarskie cięcie to skomplikowana operacja, a kobiety po tzw. cesarce dochodzą do siebie znacznie dłużej.

W którym tygodniu ciąży wykonuje się cesarskie cięcie?

Planowane cesarskie cięcie wykonuje się zazwyczaj w 38. tygodniu ciąży. Wówczas ciążę uznaje się już za donoszoną i dziecko może bezpiecznie przyjść na świat. Przyszła mama ma podany konkretny dzień porodu, a w szpitalu zazwyczaj powinna pojawić się o jeden dzień wcześniej, o ile lekarz prowadzący ciążę nie zaleci inaczej.

Jak się przygotować do cesarskiego cięcia?

Przygotowania do porodu przez cesarskie cięcie niewiele różnią się od poprzedzających poród naturalny.  Warto, aby przyszła mama dowiedziała się, jak przebiega cesarskie cięcie oraz jakie procedury mu towarzyszą. Pomogą jej w tym zajęcia w szkole rodzenia oraz zapoznanie się z zasadami panującymi w szpitalu, w którym planuje rodzić. Wiele placówek udostępnia możliwość zwiedzenia przed porodem oraz porozmawiania z personelem na temat porodu i opieki okołoporodowej.

W wybranych placówkach tata dziecka może być obecny podczas porodu na sali operacyjnej, wspierając przyszłą mamę. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy do cesarskiego cięcia mama jest poddawana znieczuleniu ogólnemu. Zazwyczaj jednak tuż obok sali operacyjnej jest pokój oddzielony szybą, z którego tata może patrzeć na narodziny dziecka.

Dużą rolę w przygotowaniach do cesarskiego cięcia odgrywa nastawienie przyszłej mamy. Wiele kobiet jest zdeterminowanych, by rodzić naturalnie, jednak nie każde mogą tego doświadczyć. Niektóre z nich mogą odczuwać rozczarowanie lub smutek, gdy poród nie przebiega zgodnie z oczekiwaniami, co czasem wpływa na ich emocje związane z narodzinami dziecka. Należy jednak pamiętać, że cesarskie cięcie bywa koniecznością i najlepszym, co można zrobić dla dziecka. W żadnym wypadku nie umniejsza też wartości kobiety jako matki. Jest to taki sam poród – dla wielu osób uznawany nawet za bardziej wymagający – jak poród siłami natury. Żadna mama nie powinna czuć się gorzej przez sposób, w jaki urodziła swojego maluszka.

Planowane cesarskie cięcie – wyprawka do szpitala

Wyprawka do szpitala przy zaplanowanym cesarskim cięciu jest podobna do tej przy porodzie naturalnym, ale może obejmować dodatkowe elementy, np. środki do pielęgnacji blizny. Niezbędna jest wszelka dokumentacja z przebiegu ciąży – wyniki wszystkich badań oraz karta ciąży, a także akcesoria takie jak odzież i środki higieniczne dla siebie i dziecka.

Wiele szpitali ma dla przyszłych mam gotową listę wyprawkową, która znacznie ułatwia pakowanie szpitalnej torby. Nie zawsze są bowiem potrzebne ubrania dla maluszka, a także konkretne rodzaje koszul porodowych lub do karmienia. Warto więc zorientować się, czy wybrana do porodu placówka dysponuje listą potrzebnych rzeczy, ponieważ może to znacznie ułatwić organizację przed porodem.

Jak wygląda połóg po cesarskim cięciu?

Niezależnie od tego, czy cesarskie cięcie było zaplanowane czy nagłe, połóg wygląda tak samo, jednak nieco różni się od tego, jakiego doświadczają kobiety po porodzie naturalnym. Trwa on około 6-8 tygodni. Poza zmianami hormonalnymi oraz obkurczaniem się macicy, a co za tym idzie – wydalaniem odchodów popołogowych, kobieta po cesarskim cięciu ma również gojącą się ranę po nacięciu, o którą musi szczególnie dbać i uważać, by nie doszło do rozejścia szwów. Dlatego tak ważne jest, by w pierwszych tygodniach po porodzie przez cesarskie cięcie unikać dźwigania ciężkich przedmiotów, nadmiernej aktywności fizycznej czy współżycia. Świeżo upieczona mama nie powinna się przemęczać, jednak nie jest wskazane długotrwałe leżenie. Warto również chodzić na spacery, które zmniejszają ryzyko zakrzepów.

W pierwszych dobach po cesarskim cięciu kobieta prawdopodobnie będzie wymagała farmakologicznych środków łagodzenia bólu. Konieczna jest również odpowiednia pielęgnacja blizny po nacięciu. W zależności od rodzaju założonych szwów może zajść konieczność ich zdjęcia przez położną po około 6 dniach od operacji. Wchłanialne szwy nie wymagają żadnej interwencji. Rana natomiast powinna być często wietrzona, nie uciskana przez odzież i przemywana wodą z mydłem. Nie zaleca się również gorących kąpieli, ponieważ mogą one spowolnić gojenie rany oraz zwiększyć ryzyko infekcji.

Warto wcześniej ustalić plan działania, poznać zasady szpitala i przygotować wyprawkę zgodnie z jego wymaganiami. Wiedza i dobra organizacja pomagają ograniczyć stres i sprawiają, że poród przez cesarskie cięcie staje się bardziej przewidywalnym doświadczeniem.

Spokój, pozytywne nastawienie i wsparcie bliskich to kluczowe elementy, które mogą pomóc przyszłej mamie zarówno w przygotowaniach, jak i w okresie rekonwalescencji po cesarskim cięciu. Możliwość poznania dokładnej daty narodzin dziecka można potraktować jako atut – brak niespodzianek pozwala na spokojne zaplanowanie wszystkich szczegółów związanych z powitaniem nowego członka rodziny.

Artykuł powstał we współpracy z bebiprogram.pl