X

Pobierz aplikację OvuFriend

Zwiększ szanse na ciążę!
pobierz mam już apkę [X]

Perimenopauza - czym jest, jak na nas wpływa i jak sobie możemy z nią poradzić!

Diagnostyka - w jaki sposób wiemy że to perimenopauza? Czy istnieją wiarygodne testy i badania? 

ODPOWIEDZ NA PYTANIA I SPRAWDŹ JAKIE JEST PRAWDOPODOBIEŃSTWO PERIMENOPAUZY. JEŚLI TEST WYJDZIE POZYTYWNY, OTRZYMASZ DOSTĘP DO APLIKACJI DO ŚLEDZENIA OBJAWÓW I NASTROJU ORAZ PORADY JAK SOBIE RADZIĆ NA KAŻDY DZIEŃ.

Potwierdzenie wejscia w okres perimenopazuy nie jest niestety proste i jednoznaczne. Wiąże się to z faktem, że jest to okres “wahania hormonów”, czyli ciężko uchwycić  w trakcie jednego pomiaru średnią wartość poziomu hormonów (w szczególności najważniejszego z nich - estrogenu). Estrogen przyjmuje często poziom amplitudy. Innymi słowy, jeśli zrobisz badanie, gdy hormony będą na górze tej amplitudy to otrzymasz odpowiedź, że hormon ma wysoki poziom i okres przekwitania jeszcze daleko. Za kilka dni poziom estradiolu może bardzo spaść i wówczas wynik pokaże zupełnie co innego... Dlatego w tej chwili, gdy nie ma jeszcze możliwości badania poziomu estrogenu w sposób ciągły, tak jak np. glukozy, najlepszym sposobem diagnostycznym pozostaje wywiad lekarski dot. objawów oraz badanie USG pokazujące kondycję jajników i endometrium. Oczywiście badania laboratoryjne mogą być dobrym uzupełnieniem powyższych, zwłaszcza jeśli zostaną kilkukrotnie powtórzone w różnych momentach cyklu w kilku cyklach.  Oto jak wygląda diagnostyka:

1. Wywiad lekarski i ocena objawów - najlepiej i najbardziej kompetentna diagnostykę przeprowadzi Twój lekarz ginekolog na podstawie wywiadu

  • Objawy - lekarz zbiera szczegółowy wywiad, pytając o cykl menstruacyjny, objawy oraz historię zdrowia. Wywiad lekarski to główny punkt diagnostyki perimenopauzy. Dlatego też gdy podejrzewasz, że możesz wchodzić w okres perimenopauzalny, warto prowadzić dziennik objawów, np. w aplikacji mobilnej OvuFriend, aby wychwycić schemat pojawiania się objawów w cyklu, np. sporo kobiet skarży się na gorszy sen w drugiej połowie cyklu. Warto zapisywać również plamienia, które również zdarzają się w tym okresie oraz śledzić długość cyklu (wydłużanie się bądź skracanie cykli) i intensywność krwawień miesiączkowych. To wszystko pomoże Ci nie tylko w diagnostyce perimenopauzy, ale również potem w zarządzaniu objawami i radzeniem sobie z nimi.
  • ​Historia rodzinna - uwzględniając historię menopauzy w rodzinie, lekarz może lepiej ocenić ryzyko i oczekiwany przebieg perimenopauzy.

2. Badanie usg - warto, aby lekarz podczas wizyty wykonał badanie USG, aby ocenić rozmiar, objętość i strukturę jajników,  grubość endometrium a w okresie okołoowulacyjnym pęcherzyki jajnikowe. W perimenopauzie liczba pęcherzyków zmniejsza się, co może być widoczne na USG. Najlepiej przeprowadzić takie badanie u lekarza ginekologa, który wie jak funkcjonowały nasze jajniki w przeszłości.

3. Badania hormonalne z krwi:
Podstawowe badania hormonalne obejmują:

  • FSH (folikulotropina) - wzrost poziomu FSH jest często wskaźnikiem zbliżającej się menopauzy. W perimenopauzie poziom FSH może być podwyższony.
  • Estradiol - spadek poziomu estradiolu (głównego estrogenu) może sugerować perimenopauzę. Pamiętaj, że poziom hormonów - w szczególności estrogenu - jest niestabilny, przez co, jak wyżej wspomniano, trudno jest uchwycić jego realny poziom. Konieczne może być zatem powtórzenie badań kilkukrotnie, w różnych momentach cyklu.
  • AMH (anty-Müllerowski hormon) - niski poziom AMH wskazuje na zmniejszoną rezerwę jajnikową, co jest związane z wygaszaniem funkcji jajników.
  • Inne hormony - czasem badane są również poziomy: progesteronu, prolaktyny, testosteronu i hormonów tarczycy, aby wykluczyć inne przyczyny objawów.

4. Testy domowe - na rynku dostępne są domowe testy FSH mierzące poziom FSH w moczu, które mogą wskazywać na perimenopauzę. Jednak ich dokładność jest ograniczona i według wielu lekarzy mają bardzo wątpliwą skuteczność. Kolejna sprawa - hormon FSH również jest bardzo niestabilny i jego poziom w danym momencie może nie wskazać na perimenopauzę.
 

ODPOWIEDZ NA PYTANIA I SPRAWDŹ JAKIE JEST PRAWDOPODOBIEŃSTWO PERIMENOPAUZY. JEŚLI TEST WYJDZIE POZYTYWNY, OTRZYMASZ DOSTĘP DO APLIKACJI DO ŚLEDZENIA OBJAWÓW I NASTROJU ORAZ PORADY JAK SOBIE RADZIĆ NA KAŻDY DZIEŃ.

Jak sobie radzić z objawami

Jeśli już wiesz, że objawy które odczuwasz mogą świadczyć o okresie perimenopauzy lub menopauzy, nie załamuj się. Jest wiele sposobów, aby je łagodzić. Nie musisz się męczyć, poszukaj wsparcia i dostosuj się do nowej sytuacji i zaakceptuj ją, a poczujesz się dobrze i zdrowo. Im wcześniej o to świadomie zadbasz, tym lepiej!  Do rzeczy, poniżej lista rekomendacji na podstawie najnowszych światowych trendów:  

1. Regularna aktywność fizyczna jest kluczowa dla kobiet w perimenopauzie. Oto konkretne zalecenia dotyczące ćwiczeń, oparte na badaniach naukowych:
A. Ćwiczenia siłowe  - w okresie gdy spada poziom estrogenu warto zwiększyć masę mięśniową z kilku powodów, między innymi dlatego aby wzmocnić kości oraz zwiększyć metabolizm i kontrolować wagę ciała. Dobre są do tego:
 - trening siłowy, taki jak podnoszenie ciężarów (warto zainwestować i kupić do domu ciężarki),
-  trening oporowy (np. z użyciem taśm oporowych)
-  oraz trening z własną masą ciała (np. przysiady, pompki).
B. Ćwiczenia aerobowe (kardio) -  bieganie, jazda na rowerze, pływanie, taniec, ćwiczenia na maszynach kardio (np. bieżnia, rower stacjonarny). Ćwiczenia kardio mają pozytywny wpływ na poprawę zdrowia sercowo-naczyniowego, redukcję ryzyka chorób przewlekłych (np. cukrzycy typu 2), poprawę nastroju i redukcję objawów depresyjnych.
C. Ćwiczenia elastyczności i równowagi - joga, pilates, stretching, ćwiczenia równoważne. Wpływają na poprawę elastyczności, równowagi, redukcję ryzyka upadków, redukcję stresu.

Przykładowy tygodniowy plan ćwiczeń, od którego możesz zacząć to:  
Poniedziałek: 30 minut treningu siłowego.
Wtorek: 45 minut chodzenia lub biegania.
Środa: Zajęcia jogi (60 minut).
Czwartek: Odpoczynek lub lekki stretching.
Piątek: 30 minut treningu siłowego.
Sobota: 45 minut jazdy na rowerze.
Niedziela: Zajęcia pilatesu (60 minut).

2. Spacery, chodzenie, maszerowanie - tak niedoceniane, a według Harvard Medical School, chodzenie może poprawić ogólną jakość życia u kobiet w okresie okołomenopauzalnym oraz może pomóc zmniejszyć ból stawów.. Regularne chodzenie pomaga utrzymać elastyczność stawów i zwiększa ich zakres ruchu. Co ciekawe, regularne spacerowanie zwiększa również produkcję mazi stawowej, która działa jak naturalny środek smarujący stawy. Lepsze smarowanie stawów może zmniejszyć tarcie i ból. Chodzenie wzmacnia mięśnie, które wspierają stawy, co zmniejsza obciążenie stawów i może pomóc w zapobieganiu urazom. Silniejsze mięśnie stabilizują stawy, co zmniejsza ryzyko bólu i kontuzji. Spacerowanie może również pomóc zmniejszyć stan zapalny w organizmie. Mniejszy stan zapalny oznacza mniejsze ryzyko bólu stawów. 

3. Zbilansowana dieta bogata w owoce, warzywa i produkty pełnoziarniste - temat bardzo szeroki, dlatego poświęcimy mu osobne miejsce. W dużym skrócie - w okresie niedoborów estrogenu dobrze dobrana dieta może bardzo pomóc w łagodzeniu  objawów perimenopazy i wesprzeć Twoje zdrowie. W tym okresie zwróć szczególną uwagę na włączenie do diety: wapnia i witaminy D (zapobieganie osteoporozie), żelaza, błonnika (np. warzywa, orzechy, nasiona), kwasów tłuszczowych omega-3 (np. tłuste ryby, orzechy włoskie, siemię lniane), antyoksydantów (np. jagody, zielona herbata, ciemna czekolada, warzywa liściaste) i fitoestrogenów naśladujących naturalny estrogen (np. soja, tofu, siemię lniane, sezam, ciecierzyca).

4. Techniki redukcji stresu - zalecane są  joga lub medytacja. Są to sprawdzone narzędzia! W szczególności dla kobiet w tym okresie polecane są joga Hatha Joga, Restorative Joga i Joga Nidra. W medytacjach warto zainteresować się medytacją uważności (Mindfulness Meditation). Ta technika skupia się na byciu świadomym chwili obecnej bez oceniania. Może obejmować siedzenie w ciszy i zwracanie uwagi na oddech, dźwięki, uczucia w ciele i myśli. Dobrze działa również medytacja transcendentalna. Jest to technika polegająca na powtarzaniu mantry w celu osiągnięcia stanu głębokiego relaksu. Warto poczytać więcej o wyżej wspomnianych technikach, znaleźć materiały na YouTube, albo znaleźć w swojej okolicy zajęcia. Niezależnie od wybranej techniki, kluczowa tu jest regularność praktyki. Nawet 10-15 minut dziennie może przynieść znaczące korzyści, co zostało udowodnione w licznych badaniach naukowych.

5. Suplementy diety - rozciągnięty w czasie okres przekwitania bywa trudny dla wielu kobiet, dlatego warto zadbać o to, aby naszemu organizmowi nie zabrakło najważniejszych składników. Tym bardziej, że spadający poziom estrogenów rujnuje sporo w naszym ciele. Ma negatywny wpływ na kości, serce czy mózg.  Łagodzenie objawów perimenopauzy za pomocą suplementów i diety jest możliwe, choć ich skuteczność może się różnić w zależności od osoby. Najlepiej skonsultować z lekarzem, czego potrzebujemy i w jakich dawkach. Poniżej suplementy, których pozytywny wpływ na zdrowie i samopoczucie kobiet w okresie perimenopauzy został udowodniony naukowo:

  • Wapń i Witamina D Wapń jest kluczowy dla zdrowia kości i może pomóc w zapobieganiu osteoporozie, która jest częstym problemem u kobiet w okresie perimenopauzy. Witamina D wspomaga wchłanianie wapnia i jest niezbędna dla zdrowia kości.
  • Kwasy tłuszczowe Omega-3 Omega-3 mogą łagodzić uderzenia gorąca, poprawiać nastrój i zdrowie serca. Mają działanie przeciwzapalne.
  • Witamina B6. Może łagodzić objawy depresji i zmiany nastroju.
  • Magnez Może łagodzić problemy ze snem, skurcze mięśni i zmiany nastroju.
  • Fitoestrogeny (np. izoflawony sojowe) Mogą łagodzić uderzenia gorąca i suchość pochwy.

    Pamiętaj, aby przed rozpoczęciem suplementacji skonsultować się z lekarzem, aby upewnić się, że nie masz przeciwwskazań do ich stosowania.

6. Terapie alternatywne - niektóre kobiety odczuwają ulgę w objawach menopauzy dzięki alternatywnym terapiom, takim jak akupunktura.  Badania sugerują, że akupunktura może wpływać na poziom hormonów, takich jak estrogeny i progesteron, które odgrywają kluczową rolę w regulacji cyklu menstruacyjnego i objawów perimenopauzy. Akupunktura może obniżać poziom kortyzolu, hormonu stresu. Bywa szczególnie pomocna w redukcji uderzeń gorąca i nocnych potów, poprawie nastroju i redukcji lęku oraz poprawie jakości snu. Aby uzyskać najlepsze rezultaty, zaleca się regularne sesje akupunktury, zazwyczaj raz w tygodniu przez co najmniej kilka miesięcy. Ważne jest, aby akupunkturę wykonywał licencjonowany i doświadczony specjalista.
7. Zioła  - bywają bardzo skuteczne w łagodzeniu objawów perimenopauzy. Do ziół, które mają naukowo udowodnione działanie dla kobiet w okresie spadku estrogenów, należą:

  • Koniczyna czerwona - zawiera izoflawony, które działają jako fitoestrogeny, pomagając zmniejszyć uderzenia gorąca i poprawić zdrowie kości
  • Pluskwica groniasta (Cimicifuga racemosa) - zmniejsza uderzenia gorąca i nocne poty
  • Glycine max (Soja) - bogata w izoflawony, które działają jako fitoestrogeny, pomagając zmniejszyć objawy naczynioruchowe i poprawić zdrowie kości.
  • Vitex agnus-castus (Niepokalanek pospolity) - reguluje poziomy hormonów, co pomaga w zmniejszeniu objawów nastrojowych, takich jak drażliwość i depresja.
  • Angelica sinensis (Dzięgiel chiński) - tradycyjnie stosowana w chińskiej medycynie do łagodzenia objawów menopauzy, w tym uderzeń gorąca i suchości pochwy.
  • Hypericum perforatum (Dziurawiec zwyczajny) - pomaga w redukcji objawów depresyjnych i lękowych związanych z menopauzą.
  • Panax ginseng (Żeń-szeń) -  poprawia jakość życia, zmniejsza zmęczenie i poprawia nastrój.

Na rynku dostępne są również zestawy ziół / leków ziołowych, których skład warto poczytać i sięgnąć po zestaw, który nas przekonuje. Zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem jakiejkolwiek suplementacji, aby uniknąć interakcji z innymi lekami i upewnić się, że jest to bezpieczne rozwiązanie.

8. Hormonalna terapia menopauzalna (HTM) -  znana również jako hormonalna terapia zastępcza (HTZ), czy po angielsku HRT (hormone replacement therapy) polega na stosowaniu hormonów (estrogenu i często progesteronu) w celu złagodzenia objawów menopauzy. Formy podawania mogą być różne m.in: doustne tabletki, plastry transdermalne, kremy, żele i spraye, wkładki wewnątrzmaciczne z progesteronem. HTZ łagodzi wiele objawów związanych z wahaniami hormonalnymi, takimi jak uderzenia gorąca, suchość pochwy, problemy ze snem, i zmiany nastroju. Oczywiście przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii hormonalnej zawsze należy skonsultować się z lekarzem, aby ocenić indywidualne potrzeby i ryzyko. Są różne praktyki momentu wprowadzania HTZ. Wcześniej lekarze mieli zwyczaj wprowadzać HTZ dopiero gdy kobieta osiągnie menopauzę (czyli gdy jej miesiączki zupełnie zatrzymają się). Obecnie coraz więcej badań pokazuje benefity wcześniejszego wprowadzania HTZ i tym samym coraz więcej lekarzy proponuje swoim pacjentkom HTZ już w fazie perimenopauzy,  w momencie gdy pierwsze objawy stają się dokuczliwe i obniżają jakość życia kobiety. Według tej teorii istotne jest wprowadzenie HTZ zanim braki estrogenu spowodują ciężko odwracalne, negatywne skutki dla zdrowia kobieta, np. zanim rozwinie się osteoporoza lub nastąpi znaczne zwężenia żył, lub inne problemy kardiologiczne.
Decyzja o rozpoczęciu HTZ zależy od indywidualnych objawów, ryzyka zdrowotnego oraz korzyści wynikających z terapii.

Kiedy oczekiwać menopauzy? Czy można to przewidzieć?

Menopauza  nie jest sexy w naszej kulturze. Jednak jest to proces naturalny i nieunikniony.  Gdy kobieta zbliża się do późnej trzydziestki lub początku czterdziestki, jej jajniki stopniowo coraz rzadziej owulują, co prowadzi do spadku produkcji hormonów. W końcu jajniki całkowicie przestają uwalniać komórki jajowe, a poziom hormonów znacznie spada, co prowadzi do menopauzy. Dlaczego jedna kobieta doświadcza tego w wieku 40 lat inna grubo po 50tce? W dużej mierze to genetyka (jeśli masz możliwość zapytaj mamę, kiedy przechodziła menopauzę). Przewidzenie dokładnego momentu, kiedy nastąpi menopauza lub perimenopauza, może być trudne, ponieważ każda kobieta ma unikalne cechy genetyczne i życiowe, które mogą wpływać na ten proces. Niemniej istnieją pewne czynniki, które można wziąć pod uwagę przy szacowaniu wieku, w którym te fazy wystąpią:

  • Historia rodzinna - istnieje tendencja do dziedziczenia wieku menopauzy z matki na córkę. Jeśli matka doświadczyła menopauzy wcześnie lub późno, istnieje większe prawdopodobieństwo, że córka przejdzie przez podobny proces w podobnym wieku.
  • Palenie papierosów - palenie papierosów może skrócić czas dojrzewania jajników i przyspieszyć menopauzę.
  • Masa ciała - zarówno nadwaga, jak i niedowaga mogą wpływać na wiek menopauzy. Kobiety o niższej masie ciała lub o dużej aktywności fizycznej mogą osiągnąć menopauzę wcześniej, podczas gdy otyłe kobiety mogą mieć tendencję do menopauzy później.
  • Zdrowie ogólne - choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca czy choroby tarczycy, mogą wpływać na wiek menopauzy. Chirurgiczne usunięcie jajników lub chemioterapia również może przyspieszyć nadejście menopauzy.
  • Stres - wysoki poziom stresu może wpłynąć na regularność cyklu menstruacyjnego i przyspieszyć nadejście menopauzy


Podsumowując, okres perimenopauzy bywa bardzo trudny dla wielu kobiet. Tym bardziej że tak niewiele się o nim mówi i kobiety często czują się zagubione i zdezorientowane tym co się dzieje i nie wiedzą jak sobie pomóc. Kluczowe w tym okresie jest znalezienie dobrego specjalisty, który ma doświadczenie we wsparciu kobiet w perimenopauzie.  Niestety nie każdy lekarz ginekolog lub lekarz rodzinny potraktuje ten okres z należytą uwagą i wciąż jeszcze nie każdy specjalista ma wystarczającą wiedzę w tym temacie. Nie poddawaj się jednak! W czasach internetu i łatwego dostępu do informacji, na pewno jesteś w stanie znaleźć specjalistę, który wesprze Cię w tym okresie, tak abyś mogła kontynuować życie w zdrowiu i poczuciu szczęścia!

 

 
Oceń ten artykuł:
(5)

Zainteresują Cię również:

Poronienie - stres, obniżony nastrój i depresja po poronieniu.

Poronienie - bolesna strata, często przeżywana w ukryciu, samotności, niezaopiekowana i nienazwana. Dlaczego jest taka trudna? Czy kobieta, która straciła swoje dziecko jeszcze przed przyjściem jego na świat, ma prawo do żałoby? W jaki sposób sobie z nią poradzić? Jak przetrwać? Co zrobić, kiedy pojawi się depresja po poronieniu? Dowiedz się dlaczego warto pozwolić sobie na przeżycie żałoby i gdzie szukać pomocy. 

CZYTAJ WIĘCEJ

Dieta wegetariańska i dieta wegańska w ciąży i podczas laktacji

Czy dieta wegetariańska i wegańska w ciąży oraz podczas laktacji to dobry pomysł? Na co należy zwrócić uwagę nie jedząc w tym okresie mięsa lub żadnych produktów pochodzenia zwięrzęcego? Czy jest to bezpieczne dla ciąży i rozwoju płodu, a potem niemowlęcia? Przeczytaj jak powinna wyglądać dieta mamy karmiącej i czy spożywane przez nią pokarmy mogą wpływać na dziecko. 

CZYTAJ WIĘCEJ

Pierwsza wizyta w klinice leczenia niepłodności – jak się przygotować?

Nadszedł ten czas - przed Wami pierwsza wizyta w kierunku diagnostyki problemów z płodnością. Jak wygląda? Na co się przygotować? Czy przed wizytą warto wykonać wstępne badania? Jakie znaczenie mają obserwacje cyklu miesiączkowego podczas diagnostyki? Jak wygląda wywiad medyczny? 

CZYTAJ WIĘCEJ