Nowy początek bez presji: dlaczego plan ma znaczenie

Przygotowanie organizmu do ciąży nie dzieje się „z dnia na dzień”. To proces, który wymaga czasu, regularności oraz odpowiedniej dostępności kluczowych składników odżywczych. Dlatego początek roku - moment, w którym wiele kobiet porządkuje swoje nawyki i rytm dnia, może być dobrą okazją, by spojrzeć na przygotowania w spokojny, długofalowy sposób.

Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników (PTGiP) zaleca rozpoczęcie suplementacji folianów co najmniej 12 tygodni przed planowaną koncepcją¹, aby umożliwić osiągnięcie ich optymalnego poziomu w organizmie. Oznacza to, że etap poprzedzający ciążę ma kluczowe znaczenie i warto potraktować go jako czas stopniowego przygotowania organizmu na bardzo wczesny etap rozwoju ciąży. Bez presji i bez oczekiwania natychmiastowych efektów - raczej jako proces oparty na regularności i codziennych wyborach, które z czasem budują stabilne warunki startowe.

Dlaczego akurat 90 dni? Bo przygotowanie organizmu potrzebuje czasu.

Zatem od czego zacząć? Nie od rewolucji. Jeśli planujesz ciążę, znacznie więcej sensu ma spokojny plan rozłożony na przynajmniej 90 dni. To właśnie w takim czasie organizm stopniowo buduje zaplecze potrzebne na bardzo wczesny etap ciąży.¹

Szczególne znaczenie mają tu foliany. Najważniejsze procesy zachodzą bardzo wcześnie – zamknięcie cewy nerwowej u płodu kończy się około 28. dnia od zapłodnienia⁴, czyli w momencie, gdy wiele kobiet może jeszcze nie wiedzieć, że jest w ciąży.

I tu ciekawostka, która zmienia perspektywę: uzupełnianie folianów nie działa jak przycisk ON/OFF. Ich poziom w organizmie buduje się stopniowo¹.

W badaniu klinicznym⁵ przeprowadzonym na produktach Femibion oceniano, jak szybko kobiety w wieku rozrodczym są w stanie osiągnąć poziom folianów w erytrocytach uznawany przez WHO za „ochronny” w kontekście zapobiegania wadom cewy nerwowej (≥906 nmol/L).³ Badanie porównywało dwie dzienne dawki folianów - 400 µg oraz 800 µg - w tej samej formule, łączącej kwas foliowy i L-metylofolian wapnia w proporcji 1:1.

Wyniki jasno pokazały, że budowanie odpowiedniego poziomu folianów to proces zależny od czasu i dawki. Po 4 tygodniach suplementacji poziom uznawany za ochronny osiągnęło 45,5% kobiet stosujących 800 µg folianów dziennie, w porównaniu do 31,3% kobiet przyjmujących 400 µg. Po 8 tygodniach różnica była jeszcze wyraźniejsza: 83,8% vs 54,5%.

Oznacza to, że porcja folianów zawarta w Femibion 0 Planowanie Ciąży, odpowiadająca wyższej dawce zastosowanej w badaniu, sprzyja stopniowemu budowaniu poziomu folianów rekomendowanego przez WHO³. Regularne stosowanie przez kolejne tygodnie zwiększa odsetek kobiet osiągających ten poziom i wpisuje się w 12-tygodniowy okres przygotowań przed poczęciem.

Te wyniki dobrze pokazują, że przygotowanie organizmu to proces, który potrzebuje czasu i że warto dać go sobie wcześniej, zamiast odkładać decyzję na później.

Plan na 90 dni w 3 krokach.

Poniżej znajdziesz plan oparty na aktualnym stanowisku PTGiP¹, który można realnie wdrożyć w codziennym życiu.

Krok 1: Fundament, czyli foliany na czas

Stanowisko PTGiP¹ jasno wskazuje, że suplementację folianami należy zwykle rozpocząć na 12 tygodni przed poczęciem. Niski poziom folianów stanowi istotny czynnik ryzyka rozwoju wad cewy nerwowej u rozwijającego się płodu.²

Praktyczna konsekwencja jest prosta: w planie 90 dni nie „czekasz na idealny moment”. Zaczynasz teraz, bo biologicznie najważniejsze etapy rozwoju zachodzą bardzo wcześnie – często jeszcze zanim ciąża zostanie potwierdzona.

Mała rzecz, która pomaga utrzymać regularność: potraktuj suplement jak element porannego lub wieczornego rytuału (np. po posiłku), a nie jako coś “dodatkowego”, wtedy nie zapomnisz go przyjmować. Regularność jest tu cenniejsza niż perfekcyjny plan na papierze.

Krok 2: Wsparcie organizmu tam, gdzie zaczynają się przygotowania

Na etapie planowania ciąży suplementacja nie ma zastępować zdrowego stylu życia ani obiecywać szybkich efektów. Jej rola jest inna: uzupełnić to, czego w codziennej diecie często brakuje, i wesprzeć procesy, które przygotowują organizm na bardzo wczesny etap ciąży, często jeszcze zanim kobieta zobaczy dwie kreski na teście.

Dlaczego w tym czasie liczą się także inne składniki?

Poza folianami, które są fundamentem tego etapu, coraz więcej uwagi poświęca się również innym składnikom odżywczym, uzupełniającym dietę w okresie poprzedzającym planowane poczęcie.

• Cynk - pomaga w utrzymaniu prawidłowej płodności i prawidłowych funkcji rozrodczych.
• Selen - pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym.
• Jod - przyczynia się do prawidłowego wytwarzania hormonów tarczycy oraz jej prawidłowego funkcjonowania.
• Witaminy B1 i B2 - przyczyniają się do prawidłowego metabolizmu energetycznego oraz prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.
• Witaminy B6 i B12 - przyczyniają się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia.

Dlatego w OvuFriend zwracamy uwagę na preparaty zaprojektowane specjalnie na etap „zanim”, a nie na uniwersalne suplementy „na wszystko”. Jednym z takich produktów jest suplement diety Femibion 0 Planowanie Ciąży, łączący Kwas foliowy Plus⁶ (kwas foliowy i L-metylofolian wapnia) z zestawem składników wspierających kluczowe procesy zachodzące przed poczęciem takie jak cynk⁷ i selen⁸.

To rozwiązanie, które naturalnie wpisuje się w plan przygotowań: można je włączyć na dowolnym etapie cyklu menstruacyjnego i stosować z wyprzedzeniem, dając organizmowi czas na spokojne zbudowanie zaplecza jeszcze przed pojawieniem się dwóch kresek na teście ciążowym.

Krok 3: Checklista 90 dni - jak zadbać o siebie krok po kroku

Ta część nie ma być kolejną listą obowiązków. Ma pomóc Ci poczuć, że robisz coś sensownego, ale bez presji. Każdy etap skupia się na jednym celu i zostawia przestrzeń na normalne funkcjonowanie.

Tydzień 1-4: Ustawiam bazę

Cel: stworzyć prosty rytm, który organizm łatwo „rozpoznaje”.

• Suplementacja: wybierz jedną, stałą porę dnia (np. zawsze po śniadaniu). Regularność ułatwia systematyczne stosowanie suplementów.
• Rytm dnia: postaraj się utrzymywać zbliżone godziny snu i posiłków. Nie muszą być idealne – ważne, żeby były powtarzalne.
• Nikotyna: jeśli palisz lub używasz nikotyny, potraktuj ten etap jako czas stopniowego ograniczania.

Wskazówka:
Pierwsze tygodnie to moment na „ustawienie nawyków”, nie na perfekcję. Nawet proste powtarzalne działania mają znaczenie, jeśli są regularne.

Tydzień 5-8: Wchodzę w rytm

Cel: odciążyć głowę i ustabilizować codzienność.

• Rutyna: uprość dzień tam, gdzie się da – powtarzalne posiłki czy stała pora suplementacji zmniejszają liczbę decyzji.
• Regeneracja: spróbuj ograniczyć korzystanie z ekranów przed snem kilka razy w tygodniu, jeśli jest to dla Ciebie możliwe.
• Suplementacja: kontynuuj bez zmian. To okres, w którym regularność w suplementacji folianów nabiera szczególnego znaczenia w kontekście etapu przygotowań.

Tydzień 9-12: Buduję zaplecze

Cel: utrzymać regularność w codziennym rytmie.

• Aktywność: wybieraj proste formy ruchu, które łatwo wpleść w dzień (np. spacer, schody, krótki ruch po posiłku).
• Codzienność: jeśli wpadły święta, wyjazdy albo trudniejszy tydzień - wracaj do jednego punktu odniesienia: suplementacja + sen. To wystarczy, by nie „wypaść z rytmu”.
• Suplementacja: to etap domykający zalecany czas przygotowań. Zgodnie ze stanowiskiem PTGiP¹, suplementacja folianów w okresie przedkoncepcyjnym powinna trwać co najmniej 12 tygodni.

Wskazówka:
Nie chodzi o idealne 90 dni, tylko o ogólny trend. Regularność w dłuższym czasie jest ważniejsza niż pojedyncze „gorsze” dni.

Na koniec - to warto zapamiętać

1. Przygotowanie organizmu do ciąży to proces, który wymaga czasu.
2. Regularność w codziennych nawykach jest ważniejsza niż radykalne zmiany.
3. Foliany warto uzupełniać jeszcze przed ciążą – kluczowe procesy zachodzą bardzo wcześnie, a budowanie ich odpowiedniego poziomu trwa kilka tygodni. Optymalnie jest zacząć 90 dni przed poczęciem.
4. Suplementacja na etapie planowania powinna być dopasowana do tego okresu i oparta na składnikach, których znaczenie jest istotne na tym etapie.
5. Femibion® 0 Planowanie Ciąży został zaprojektowany właśnie na etap przed poczęciem – łączy dwie formy folianów (Kwas foliowy oraz L-metylofolian wapnia) oraz m.in. cynk i selen.

Twoje przygotowania nie muszą wyglądać jak lista zadań do odhaczenia. To może być spokojne robienie miejsca na coś ważnego - krok po kroku, przez najbliższe 90 dni.

Pamiętaj także, że na etapie przygotowań dobrym krokiem jest zaplanowanie wizyty u ginekologa lub lekarza pierwszego kontaktu, a w przypadku już rozpoznanych problemów zdrowotnych - również u właściwego specjalisty.

Bibliografia:

1. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników. Stanowisko ekspertów PTGiP w zakresie suplementacji folianów oraz dodatkowej suplementacji choliny i witamin B6 i B12 w okresie przedkoncepcyjnym, ciąży i połogu. 2024.
2. Stosowanie suplementacji kwasu foliowego zwiększa poziom folianów u matki. Niski poziom folianów u matki jest czynnikiem ryzyka rozwoju wad cewy nerwowej u rozwijającego się płodu. Korzystny efekt występuje w przypadku spożycia 400 μg kwasu foliowego dziennie w ramach suplementacji przez co najmniej jeden miesiąc przed poczęciem i maksymalnie do trzech miesięcy po poczęciu. Istnieje wiele czynników ryzyka wystąpienia wad cewy nerwowej.  Zmiana jednego z nich może wywierać korzystny efekt lub nie.
3.  WHO. Guideline: Optimal serum and red blood cell folate concentrations in women of reproductive age for prevention of neural tube defects. Geneva: World Health Organization; 2015.
4. Pitkin RM. Am J Clin Nutr 2007; 85: 285S-8S.
5. Obeid, R et al.: The effectiveness of daily supplementation with 400 and 800 μg/d folate in reaching protective red blood cell folate concentrations in non-pregnant women: a randomized trial. Eur J Nutr. 2017 Apr 26. Doi: 10.1007/s00394-017-1461-Badanie przeprowadzone z użyciem produktu Femibion® Natal 1. Obecnie taka sama porcja folianów występuje w produktach Femibion® 0 Planowanie Ciąży i Femibion® 1 Wczesna ciąża.
6. Femibion® 0 Planowanie ciąży zawiera Kwas foliowy Plus, połączenie kwasu foliowego i L-metylofolianu wapnia. L-metylofolian wapnia to postać folianu gotowa do wykorzystania bezpośrednio przez organizm, która pomaga zwiększyć poziom folianów w organizmie matki, co jest ważne dla prawidłowego rozwoju dziecka.
7. Cynk pomaga w utrzymaniu prawidłowej płodności i prawidłowych funkcji rozrodczych.
8. Selen pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym.

Suplement diety nie może być stosowany jako substytut (zamiennik) zróżnicowanej diety. Dla zdrowia ważna jest zróżnicowana dieta oraz zdrowy tryb życia. MAT-PL-FM-25-000045