Poronienie - bolesna strata, często przeżywana w ukryciu, samotności, niezaopiekowana i nienazwana. Bo czy w tak krótkim czasie może powstać więź i wszystko co się z nią wiąże – plany, wyobrażenia, nadzieje? Kiedyś usłyszałam od znajomej psychoterapeutki, że jest takie plemię w Ameryce Południowej, w którym uznaje się, że kobieta staje się matką nie od momentu porodu, lecz od pierwszej myśli o swoim dziecku.
Poronienie - trudne doświadczenie
Każda kobieta, każdy mężczyzna, każdy związek przeżywa poronienie na swój indywidualny sposób, w swoim rytmie i czasie. Może pojawić się cały wachlarz emocji. Kiedy rozpoczyna się poronienie, dominującym uczuciem jest najczęściej lęk, ale też nadzieja, że ciążę uda się uratować. Potem przychodzi żal, smutek, ból wewnętrzny, bezradność, zagubienie, poczucie pustki, złość, może pojawić się też poczucie winy.
Przeżywanie jest procesem, często bardzo dynamicznym, emocje mogą występować po sobie, mieszać się, przypływać i odpływać, powracać. Znaczenie może mieć bardzo wiele czynników. Czy ciąża była planowana, czy nie, jak wiadomość o ciąży przyjęła kobieta, a jak mężczyzna? Paradoksalnie, często dla kobiety, która nie planowała ciąży i trudno jej było ją zaakceptować, poronienie może przybrać szczególnie dramatyczny przebieg. Emocje są niejednoznaczne, wiążą się z jednej strony ze stratą dziecka, z drugiej z niechcianą ciążą. Znaczenie ma również to, czy para długo starała się o dziecko, czy była to pierwsza ciąża, czy para ma już dziecko. U kobiet, które długo starały się o ciążę, dla których jest to kolejne doświadczenie poronienia, przeczytaj więcej: o powodach utraty ciąży, może pojawić się poczucie bycia gorszą, a nie "prawdziwą kobietą". Niezwykle ważny jest przebieg poronienia, to, czy kobieta była w domu, czy w szpitalu, jaką otrzymała opiekę ze strony lekarzy i personelu medycznego. Pobyt w szpitalu, nieuwzględniający emocjonalnego aspektu poronienia, w którym kobieta nie wie co się dzieje z jej ciążą, z jej ciałem, nie otrzymuje informacji i adekwatnej opieki, może stać się doświadczeniem traumatycznym.
Równie ważne dla procesu przeżywania jest wsparcie, jakie kobieta otrzyma od partnera i najbliższego otoczenia. Nie wolno w tym miejscu zapominać o mężczyznach, dla których utrata dziecka poczętego jest również niezwykle trudnym i kryzysowym doświadczeniem. Dzieje się to zarówno na poziomie przeżyć wewnętrznych, jak i tych wynikających z relacji z partnerką i towarzyszenia jej w jej przeżywaniu. Mężczyźni mogą być bardziej opanowani, spokojniejsi, co często utrudnia dostrzeżenie ich smutku i żalu oraz danie im przyzwolenia i przestrzeni na te emocje. Poronienie może stać się kryzysowym doświadczeniem dla związku. Ze względu na różnice w przeżywaniu, niewypowiedziane oczekiwania, trudności we wzajemnym wspieraniu się może narastać napięcie w relacji oraz idące za nim konflikty.
Poronienie - stres, depresja po poronieniu. Prawo do żałoby
Każda kobieta, każdy mężczyzna mają prawo do przeżycia żałoby po stracie dziecka poczętego, niezależnie od momentu, w którym nastąpiła. Żałoba jest bardzo indywidualnym procesem, z którego jednak można wyróżnić pewne charakterystyczne fazy:
-
szok i zaprzeczenie,
-
żal i tęsknota,
-
rozpacz i dezorganizacja życia,
-
gniew i złość,
-
zwątpienie w siebie,
-
poszukiwanie sensu,
-
stopniowa reorganizacja życia,
-
akceptacja i godzenie się ze stratą.
Warto patrzeć na ten proces jak na wchodzenie po schodach, po których można wejść powoli albo wbiec, zatrzymać się na którymś stopniu albo go przeskoczyć, a czasami zejść w dół. Coraz częściej odchodzi się od przekonania, że żałoba powinna trwać rok. Powinna trwać tyle, ile kobieta i mężczyzna potrzebują. Natomiast bardzo ważne jest danie sobie możliwości przeżywania wszystkich emocji, które się pojawią i otwarcie się na potrzebę bycia i rozmowy z innymi ludźmi. Pojawia się taki moment, w którym doświadczenie straty wpisuje się w historię życia, nie zapominamy, ale nie oznacza to, że zawsze musimy o tym pamiętać. Osoba kieruje się w stronę życia, pojawia się siła i emocjonalna przestrzeń na przeżywanie radości.
Jeżeli naturalny proces żałoby przebiega bez zakłóceń, rodzice mają możliwość pożegnania dziecka i towarzyszą sobie w przeżywaniu emocji po stracie, pomoc psychologiczna nie jest potrzebna. Ale nie zawsze tak się dzieje.
Nieprzeżyta żałoba może się objawiać w wielu sferach życia. Zablokowana jest sfera emocjonalna, co bardzo utrudnia wchodzenie w głębsze relacje i zubaża życie społeczne, ale też co za tym idzie ogranicza możliwość uzyskania wsparcia. Może pojawić się silna niechęć do posiadania kolejnego dziecka, wynikająca z lęku przed stratą. Kobieta może unikać wszelkich skojarzeń związanych z ciążą, niemowlętami, porodem albo wręcz przeciwnie, "zatrzymać się w czasie" i przypominać sobie czas ciąży, emocji z nią związanych. Mogą pojawić się napady lęku, uczucie beznadziei, zakłócenia codziennego funkcjonowania. Może pojawić się również depresja po poronieniu. Wtedy warto skonsultować się z psychologiem, psychoterapeutą, który pomoże udrożnić naturalny proces żałoby i poradzić sobie z depresją po poronieniu. Czasami mogą okazać się pomocne grupy wsparcia lub też rozmowa z kobietami z otoczenia osób przeżywających stratę- porozmawiaj z kobietami, które również przeżyły poronienie. Często, gdy zaczynamy mówić o swoim doświadczeniu, okazuje się, że jest wiele kobiet, które również poroniły. W obecnych czasach pomocny bywa też Internet i fora, trzeba jedynie uważać, aby ten rodzaj pomocy nie zamknął nas na rodzinę i najbliższych.
