OvuFriend: Czym jest poronienie i kiedy możemy o nim mówić?
Poronienie zgodnie z definicją podaną przez dziennik ustaw z 1972, jest ukończeniem ciąży poniżej 22 tygodnia czasu jej trwania a wg ACOG (American Congress of Obstetricians and Gynecologists) poniżej 20 tygodnia jej trwania. Poronienie samoistne, to poronienie powstałe bez działania czynników zewnętrznych, niezamierzone. Przyczyny mogą być zależne od jaja płodowego lub wynikać z przyczyn matczynych. Badania dowodzą, że ok. 10-25% klinicznie potwierdzonych ciąż zakończy się poronieniem.
Kiedy mija okres najwyższego zagrożenia utraty ciąży?
Ryzyko poronienia samoistnego spada po 11 tygodniu ciąży do 2%. Większość poronień dokona się do 13 tygodnia ciąży.
Czy jedno poronienie, jedna utracona ciąża oznacza, że zwiększa się ryzyko utraty kolejnych ciąż?
Dla kobiety, która przebyła jedno poronienie, ryzyko kolejnego wynosi do 30%, gdy przebyła już dwa kolejne poronienia ciąży, prawdopodobieństwo wystąpienia trzeciego znacznie wzrasta i wynosi 33%, a każdego następnego do 46%. Wynika z tego konieczność rozpoczęcia postępowania diagnostyczno-leczniczego już po drugim, a na pewno już po trzecim kolejnym poronieniu.
Jakie są główne powody tego, że ciąża przestaje się rozwijać, obumiera i dochodzi do poronienia?
Najczęstszą przyczyną poronień spontanicznych pierwszej i drugiej ciąży są losowe wady genetyczne zarodka. Czynnik genetyczny stanowi 60% poronień. Na drugim miejscu wśród przyczyn poronień spontanicznych jest czynnik nieznany, natomiast do rzadszych przyczyn należą: zaburzenia hormonalne, infekcje, styl życia (papierosy, leki, nieprawidłowe odżywianie – niedożywienie, otyłość), nieprawidłowe zagnieżdżenie jaja płodowego, wiek ciężarnej, wady macicy (kiedy rozpocząć prowadzenie kalendarza OvuFriend po poronieniu?).
Zupełnie inaczej przedstawia się procentowy udział czynników etiologicznych poronień nawracających (PN). Tu zaburzenia genetyczne stanową tylko 3-5% przyczyn poronień nawracających. Przyczyną wad chromosomalnych zarodka będą translokacje zrównoważone, rzadziej chromosomalne inwersje, insercje i mozaicyzm u jednego, rzadziej obu partnerów, starających się o ciąże.
Co to są poronienia nawykowe i kiedy możemy o nich mówić?
Definicja poronień nawykowych, inaczej nawracających (PN) oznacza wg ACOG (American Congress of Obstetricians and Gynecologists) dwie lub więcej następujące po sobie utraty ciąż potwierdzonych ultrasonograficznie lub badaniem histopatologicznym resztek po poronieniu lub trzy i więcej następujące po sobie utraty ciąż, przy braku potwierdzenia, że ciąża była wewnątrzmaciczna. Wg Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego poronienia nawracające (RM) są definiowane jako strata trzech lub więcej następujących po sobie ciąż.
Poronienia nawykowe - jakie są najczęstsze przyczyny poronienia ciąży?
Do najczęstszych przyczyn poronień nawracających należą:
-
czynniki nieznane i trombofilie wrodzone i nabyte stanowiące 40-50% przyczyn poronień nawracających. Zarówno wrodzona (dziedziczna) postać trombofilii jak i nabyta zwiększają ryzyko utraty ciąży. Wyniki zakrojonego na dużą skalę badania klinicznego prowadzone przez The Nimes Obstetricians and Haematologists (NOHA) wykazały silną korelacje między utratą ciąży o niewyjaśnionej etiologii i obecnością mutacji genu protrombiny i czynnika V w układzie heterozygotycznym. Wśród zalecanych badan w kierunku trombofilii oznacza się homocysteinę, oraz białko C, białko S, antytrombiny III czynnik V Leibden, protrombina 20210G>A, mutacja MTHFR.
Wśród czynników nieznanych wymienia się także potencjalny czynnik męski oraz czynniki środowiskowe. Doniesienia naukowe coraz częściej podkreślają wpływ czynnika męskiego na nawracające poronienia. Wpływ mają czynnik genetyczny, obniżone parametry nasienia i inne tak jak wiek partnera. Wśród innych rozważanych czynników wymienia się również leki i inne środki chemiczne o działaniu teratogennym, nadużywanie alkoholu, nikotynizm, złe odżywianie, ciężka praca fizyczna, promienie RTG i promieniowanie jonizujące, niektóre leki oraz przewlekły stres. - zaburzenia hormonalne stanowią około 17-20 % przyczyn poronień nawracających, wśród nich znajdują się zaburzenia fazy lutealnej cyklu miesiączkowego i niewydolność ciążowego ciałka żółtego przed 8-10. tygodniem ciąży. Przyczyna tych nieprawidłowości niejednokrotnie jest złożona, często u podłoża leży zespół policystycznych jajników, hiperandrogenizm i hiperprolaktynemia. Inne przyczyny to niewyrównane endokrynopatie, takie jak cukrzyca, choroby tarczycy, przerost nadnerczy oraz zaburzony metabolizm leptyny.
- zaburzenia immunologiczne są odpowiedzialne za około 20% strat ciąż u kobiet z PN. Wśród autoprzeciwciał największe znaczenie w etiologii PN posiadają autoprzeciwciała przeciwjądrowe(ANA) oraz antyfosfolipidowe (APL), a wśród nich przeciwciała antykardiolipinowe (ACA) oraz lupus anticoagulant (LA). W niektórych przypadkach należy rozważyć diagnostykę w kierunku innych przeciwciał o działaniu prozakrzepowym, takich jak przeciwciała przeciwko kompleksowi protrombiny, b2 glikoproteinie 1 (b2GPI), czy też innych przeciwciał antyfosfolipidowych, a zwłaszcza: fosfatydyloserynie, fosfatydylocholinie, fosfatydyloetanolaminie i fosfatydyloinozytolowi. Rola innych autoprzeciwciał, takich jak przeciwtarczycowych (ATA) i przeciwłożyskowych (APA) w etiologii PN jest niepewna. Przeciwciała ATA (przeciwtyreoglobulinie)TG oraz przeciw peroksydazie tarczycowej (TPO) mogą wpływać na wytwarzanie hormonów tarczycopodobnych przez łożysko.
- przyczyny anatomiczne to około 10-15% wszystkich PN. Stanowią je wady rozwojowe macicy, zrosty wewnątrzmaciczne, polipy endometrialne, mięśniaki podśluzówkowe macicy oraz niewydolność cieśniowo-szyjkową, która jest najbardziej charakterystyczna dla poronień w II trymestrze ciąży.
- czynniki infekcyjne – wątpliwy czynnik etiologiczny PN, powoduje raczej poronienia sporadyczne. Przypuszcza się, za stanowią do 0,5-5% przyczyn PN. Czynnikiem sprawczym są różne drobnoustroje zasiedlające narządy płciowe (mycoplazna, ureoplazma, chlamydia, HSV, listerioza), a także infekcje ogólnoustrojowe.
Czy można leczyć poronienia nawykowe? W jaki sposób?
Możliwość leczenia poronień nawykowych jest zależna od tego czy udało się ustalić przyczynę poronienia. Jeżeli ustalimy, że u podłoża poronień leżą choroby endokrynologiczne (cukrzyca, choroby tarczycy, choroby nadnerczy itp.), zaburzenia hormonalne (PCO, POI) lub wrodzone i nabyte trombofilie, należy wdrożyć stosowną terapię farmakologiczną. W przypadku poronień związanych z nieprawidłowym zagnieżdżeniem zarodka, związanym z wadami wrodzonymi lub nabytymi macicy, odpowiednie leczenie zabiegowe tj. usunięcie zrostów, polipów, mięśniaków, przegrody może być skuteczne. W przypadku rozpoznania zaburzeń genetycznych u partnera/partnerów wskazane może być zapłodnienie pozaustrojowe wraz w zastosowaniem diagnostyki preimplantacyjnej (PGS). W przypadku rozpoznania czynników infekcyjnych terapia celowania może przynieść efekty.
Po ilu poronieniach zaleca Pani swoim pacjentkom dodatkowe badania? Jakie to są badania?
Jak wspomniałam poprzednio, już po dwóch poronieniach, a na pewno po trzech poronieniach należy zalecić parze badania w kierunku poronień.
Poronienie objawy - czy każde plamienie lub krwawienie oznacza najgorsze, czyli początek poronienia?
Nie, jednym z objawów wczesnej ciąży mogą być plamienia i okazjonalne krwawienia. Objaw ten występuje w aż jednej trzeciej rozwijających się ciąż. Jest to na pewno czynnik ryzyka poronień, który powinien skłonić ciężarną do szukania pomocy lekarskiej, ale należy pamiętać, ze objaw ten wielokrotnie towarzyszy prawidłowo rozwijającej się ciąży. Jeżeli krwawienie nie przekracza obfitości krwawienia miesiączkowego, nie jest połączone ze skurczami macicy/bólami podbrzusza, ryzyko poronienia ciąży jest nieznaczne i większość z tych ciężarnych urodzi zdrowe dziecko.
Kobiety w ciąży, w szczególności te, które długo starały się o dziecko, często zastanawiają się co mogą zrobić lub czego nie powinny robić, aby ustrzec się przed stratą upragnionej ciąży, co Pani im odpowie?
Czas oczekiwania na ciążę jest wprost proporcjonalny do ryzyka poronień. Innymi słowy, utrudnienie w zajściu w ciążę może iść w parze ze zwiększonym ryzykiem poronienia. Przede wszystkim, prawidłowe przygotowanie do ciąży obu partnerów (dieta, tryb życia, odpowiednio dobrane suplementy, leczenie ewentualnie rozpoznanych schorzeń) oraz przeprowadzenie zalecanych badań przesiewowych przed planami macierzyńskimi ma służyć zmniejszeniu ryzyka komplikacji w ciąży i wielokrotnie ułatwieniu uzyskania ciąży (zwiększ swoje szanse z OvuFriend). U osób z długim wywiadem starań o ciążę zalecałabym jak najszybszą wizytę u ginekologa po rozpoznaniu ciąży.