Niepłodność – coraz więcej par słyszy tę diagnozę. Co dalej? Dzięki osiągnięciom współczesnej medycyny dobrze wiemy, że na tym nie koniec. Znanych dziś metod leczenia niepłodności jest bowiem aż kilka. Jednak do najskuteczniejszych w wielu przypadkach – nawet tych trudniejszych i najbardziej skomplikowanych – zalicza się in vitro z komórką jajową dawczyni. Jak przebiega ta procedura? Gdzie i jak znaleźć odpowiednią dawczynię? Na te oraz inne pytania odpowiada dr Włodzimierz Sieg, ginekolog z Kliniki INVICTA.
Kiedy stosuje się leczenie in vitro z komórką dawczyni?
Lek. med. Włodzimierz Sieg z Kliniki INVICTA: Procedura in vitro z zastosowaniem komórki jajowej dawczyni jest często najlepszym (a w niektórych przypadkach nawet jedynym) wyborem dla par, które mają trudności w naturalnym poczęciu dziecka. Najczęściej z tej metody korzystają kobiety, które nie posiadają własnej rezerwy komórek jajowych, a także panie po niepowodzeniu in vitro czy borykające się z dziedzicznymi chorobami genetycznymi, których nie da się wykluczyć badaniem PGT. Skorzystanie z komórki jajowej pochodzącej od zdrowej dawczyni pozwala wówczas na szczęśliwe zajście w ciążę i urodzenie dziecka. Jest to bardzo skuteczna metoda leczenia niepłodności.
Na czym polega skuteczność tej metody?
[WS]: W Europie skuteczność zabiegów in vitro z wykorzystaniem mrożonych komórek jajowych dawczyni wynosi zaledwie 49,6% na cały cykl (ESHRE, 2018). W naszej klinice skuteczność uzyskiwania ciąż wynosi 75% już po pierwszym zabiegu.
Dzięki temu, że komórki jajowe pobierane są wyłącznie od młodych, zdrowych, płodnych kobiet, co znacznie zwiększa szanse na sukces zapłodnienia oraz prawidłowy rozwój zarodka. Należy oczywiście pamiętać, że na finalną skuteczność in vitro wpływają różne czynniki, takie jak wiek biorczyni, jakość nasienia partnera, czy też techniki laboratoryjne stosowane w procedurze. Dlatego też ogromnie ważne jest skonsultowanie się z lekarzem specjalistą, a także sam wybór odpowiedniej kliniki.
Dawczynie komórek jajowych – kim są kobiety, które pomagają spełnić marzenie o dziecku?
[WS]: Młode, energiczne, pełne zdrowia i naturalnego wigoru. Kobiety, które zostają dawczyniami komórek jajowych u nas w INVICTA, mieszkają w Polsce i mieszczą się w przedziale wiekowym 18-32 lat.
Ale zacznijmy od początku. Proces wstępnej kwalifikacji obejmuje niezwykle szeroki wywiad medyczny, gdzie pytamy o zdrowie kandydatki, o choroby, jakie przechodziła, czy o styl życia. Dzięki temu zbieramy także bardzo szczegółowe informacje dotyczące historii chorób w rodzinie.
Jeśli wywiad jest w porządku, w dalszych etapach kandydatki przechodzą szczegółowe badania (w tym genetyczne), a także kwalifikację psychologiczną. Jesteśmy pod tym względem bardzo skrupulatni, ponieważ zależy nam na bezpieczeństwie procesu dla dawczyni i biorców oraz na wysokiej jakości pobranych komórek jajowych. Z tego też względu status dawczyni uzyskuje zwykle zaledwie 3% wszystkich kandydatek.
Jak wybrać odpowiedni bank komórek jajowych?
[WS]: Przy wyborze banku komórek rozrodczych czy kliniki, należy zwrócić uwagę na sposób kwalifikacji dawczyń oraz tego, czy materiał jest dostępny na miejscu, czy komórki są sprowadzane z zagranicy. W niektórych klinikach w Polsce komórki jajowe są przekazywane od pacjentek po leczeniu in vitro, co może mieć istotny wpływ na jakość leczenia. W innych zaś komórki są sprowadzane z zagranicy, co wpływa na wydłużenie procesu leczenia oraz dodatkowe koszty.
W INVICTA posiadamy własny bank komórek jajowych. Samodzielnie przeprowadzamy kwalifikację dawczyń, kładąc duży nacisk nie tylko na badania rezerwy jajnikowej, ale także badania genetyczne i psychologiczne.
Jakie badania genetyczne są wykonywane dawczyniom komórek?
[WS]: Badania genetyczne pomagają zniwelować ryzyko przeniesienia na dziecko chorób dziedzicznych. Kariotyp pozwala ocenić wielkość, strukturę oraz liczbę chromosomów u dawczyni. Natomiast dzięki badaniu wykrywającym mutacje w genie CFTR możemy ograniczyć ryzyko rozwoju mukowiscydozy u dziecka.
A kwalifikacja psychologiczna? Na czym polega?
[WS]: Kwalifikacja psychologiczna przyszłych dawczyń komórek jajowych umożliwia ocenę ich zdrowia, aby wykluczyć potencjalne ryzyko odziedziczenia predyspozycji do choroby psychicznej przez dziecko. Specjalista ocenia również motywację kobiety, jej intencje oraz zrozumienie wszelkich konsekwencji i ograniczeń związanych z dawstwem.
Ponieważ pobranie komórki jajowej jest procesem inwazyjnym, potrzebne jest także odpowiednie przygotowanie emocjonalne i zapewnienie wsparcia. Psycholog pomaga kobietom zrozumieć wszystkie aspekty związane z podarowaniem komórki jajowej – również etyczne i prawne. Porusza m.in. kwestię poufności oraz prawa do informacji genetycznej.
I co dalej?
[WS]: Po zweryfikowaniu doskonałego stanu zdrowia oraz wysokiej płodności – kobieta zostaje zakwalifikowana i staje się dawczynią komórki jajowej.
Na czym polega dobór dawczyni komórek?
[WS]: Głównym celem jest znalezienie takiej dawczyni, która spełni wszystkie kryteria i będzie w jak największym stopniu podobna do biorców. Aby cel ten zrealizować, pacjenci podają swoje cechy fenotypowe.
Co to są cechy fenotypowe?
[WS]: Krótko mówiąc, informacje o wyglądzie: kolor i struktura włosów, kolor oczu, odcień skóry, grupa krwi, wzrost, czy waga. Na tej podstawie przeważnie lekarz lub koordynator programu biorstwa proponuje konkretną dawczynię o najbardziej zbliżonym fenotypie. Uzyskuje się w ten sposób dopasowanie, a tym samym również pewność, że dziecko będzie podobne do rodziców.
Czy wszystkie cechy fenotypowe muszą się zgadzać?
[WS]: W obliczu tak długiego czasu oczekiwania pacjentka mogłaby zastanawiać się nad tym, czy w jakiś sposób można by go skrócić – np. decydując się na dobór niepełny. Jednak czy to na pewno dobry pomysł? Wszystko zależy od tego, z czego dokładnie zrezygnuje. O ile zgodność takich cech, jak kolor włosów i oczu może zostać pominięta, o tyle – dla bezpieczeństwa własnego oraz dziecka – należy wybrać dawczynię o zgodnej grupie krwi oraz profilu genetycznym.
Ile czeka się na dawczynię?
[WS]: W polskich klinikach proces wybrania dawczyni może trwać od 3 do nawet 6 miesięcy. W Klinice INVICTA zaś – nawet 1 dzień. Dostępność zamrożonych komórek sprawia, że czas leczenia jest krótszy niż kiedykolwiek.
Co więcej, opracowaliśmy specjalne narzędzie wykorzystujące w swym działaniu algorytm machine learning (AI) umożliwiający wstępny dobór fenotypowy. Dzięki temu powstało nasze najnowsze rozwiązanie – Bank Płodności INVICTA On-line.
Jest to platforma umożliwiająca samodzielny wybór dawczyni komórek jajowych, która będzie najlepiej dopasowana do cech fenotypowych biorców. Wystarczy spersonalizować wyszukiwanie, podając cechy, jakie powinna spełniać dawczyni, a inteligentny algorytm wybierze najlepszą spośród wszystkich możliwości.
Z platformy Bank Płodności INVICTA On-line można skorzystać w dowolnym czasie i z dowolnego miejsca – wystarczy urządzenie z dostępem do Internetu. To pierwsze takie rozwiązanie w Polsce.
Oprócz dawczyni komórki jajowej można również wybrać dawcę nasienia. W obu przypadkach sam proces jest nie tylko bardzo szybki, ale również prosty – intuicyjny interfejs oraz precyzyjnie zaprezentowane etapy czyni korzystanie z wyszukiwarki łatwym i przyjemnym.
Po dokonaniu rezerwacji wybranego pakietu za pośrednictwem platformy, koordynator programu biorstwa kontaktuje się z pacjentami, aby pomóc zaplanować kolejne kroki oraz wizyty lekarskie niezbędne do realizacji leczenia in vitro.
Sprawdź już teraz, jak działa Bank Płodności INVICTA On-line i przekonaj się, jakie to proste.
Artykuł powstał na zlecenie kliniki INVICTA.
