11 najczęstszych pytań o IUI, czyli inseminacja w pigułce

 

Inseminacja jest jedną z najdłużej stosowanych, a jednocześnie najmniej skomplikowanych technik wspomaganego rozrodu. Polega na podaniu przygotowanego w warunkach laboratoryjnych męskiego nasienia bezpośrednio do jamy macicy. Celem zabiegu jest ominięcie ewentualnych przeszkód uniemożliwiających dotarcie plemników do komórki jajowej i ułatwienie zapłodnienia. Może być wykonana nasieniem partnera lub anonimowego dawcy, kiedy trudności z zajściem w ciążę powodowane są czynnikiem męskim. Inseminację przeprowadza się w cyklu naturalnym, albo po wcześniejszej stymulacji jajeczkowania. 

 

 

Warto zaznaczyć, że decyzja dotycząca sposobu leczenia niepłodności podejmowana jest wspólnie z partnerami, na podstawie oceny ich stanu zdrowia, wieku oraz dotychczasowego przebiegu leczenia niepłodności. Do inseminacji kwalifikują się zazwyczaj pary poniżej 40 r.ż. u których brak ciąży wynika z obniżonych parametrów nasienia, zaburzeń ejakulacji, nieprawidłowości anatomicznych szyjki macicy, zaburzeń w obrębie błony śluzowej macicy, niemożności współżycia. Wskazaniem względnym do inseminacji mogą być również zaburzenia owulacji, endometrioza I i II stopnia, obecności przeciwciał, które nie pozwalają plemnikom dotrzeć do komórki jajowej. Zastosowanie inseminacji w cyklu naturalnym w tych przypadkach charakteryzuje jednak niewielka skuteczność, porównywalna do starań naturalnych. W przypadku niepłodności idiopatycznej inseminacja wykonywana jest zazwyczaj na wyraźne życzenie pacjentów, nie zwiększa bowiem znacząco szansy na ciążę. Czytaj więcej: wskazania do inseminacji.

 

 

Przed inseminacją zarówno kobieta, jak i mężczyzna muszą wykonać szereg badań. Warto zaznaczyć, że bezwzględnym warunkiem kwalifikacji do inseminacji jest drożność jajowodów partnerki. Sono-HSG jest więc podstawowym badaniem, któremu musi poddać się kobieta, aby wykluczyć, że zablokowany jajowód lub jajowody nie uniemożliwiają zapłodnienia. Ponadto, w przypadku kobiet niezbędne jest badanie ginekologiczne, ocena rezerwy jajnikowej, badanie cytologiczne, badania wirusologiczne na obecność HIV, HCV i HBS, a także w kierunku kiły czy chlamydii trachomatis. Na liście badań, którym musi poddać się partner, znajdują się: badanie nasienia, badania na obecność HIV, HCV, HBS, chlamydii trachomatis i w kierunku kiły. 

 

 

Do inseminacji można wykorzystać zarówno nasienie partnera, jak i nasienie anonimowego dawcy. Z drugiego rozwiązania korzysta się najczęściej wówczas, gdy parametry nasienia tj. liczba plemników w ejakulacie, słaba ruchliwość i żywotność plemników, nieprawidłowości w budowie, są zbyt niskie, aby mogło zostać wykorzystane do zabiegu. Warto nadmienić, że nasienie pozyskanie w procedurze anonimowego dawstwa to każdorazowo wynik restrykcyjnej, wieloetapowej procedury kwalifikacji samego dawcy, jak i specjalistycznych badań nasienia. Dzięki temu para może mieć absolutną pewność, że podane nasienie spełnia kryteria wymagane do przeprowadzenia inseminacji i pochodzi od zdrowego dawcy. 

 

W przebiegu inseminacji można postępować zgodnie z dwoma scenariuszami, w zależności od kogo pochodzi nasienie. Procedura wygląda nieco inaczej, gdy wykorzystuje się nasienie partnera, a inaczej, gdy nasienie anonimowego dawcy. Niezależnie od tego, pierwszym krokiem jest uchwycenie momentu owulacji lub jej wywołanie. W tym celu na ok. dobę przed zabiegiem kobieta przyjmuje leki hormonalne. Jeśli inseminacja ma się odbyć z wykorzystaniem nasienia partnera, to na ok. 1,5 – 2 godziny przed jej rozpoczęciem mężczyzna musi zgłosić się do kliniki w celu oddania próbki spermy. Następnie trafia ona do laboratorium andrologicznego, gdzie jest odpowiednio przygotowywana. Jeśli do inseminacji ma zostać wykorzystane nasienie dawcy, to wystarczy, że kobieta pojawi się w klinice na ok. godzinę przed planowanym zabiegiem. W tym momencie laboratoriom przystępuje do przygotowania nasienia. Samą inseminację przeprowadza się na fotelu ginekologicznym. Zanim lekarz rozpocznie procedurę, wykonuje jeszcze badanie USG, aby upewnić się, że pęcherzyki jajnikowe znajdują się w odpowiedniej fazie wzrostu. Przed  podaniem nasienia do jamy macicy, lekarz zakłada wziernik, by uwidocznić szyjkę. Następnie wprowadza do jamy macicy cienki silikonowy cewnik i przez niego podaje nasienie. 

 

 

Inseminacja jest zabiegiem krótkim. Trwa ok. kwadrans. Po podaniu nasienia zawsze zaleca się, aby pacjentka pozostała na fotelu ginekologicznym jeszcze przez ok. 10-20 minut. 

 

 

Inseminacja jest zabiegiem bezbolesnym i nie wymaga podania znieczulenia. 

 

 

Inseminacja jest zabiegiem całkowicie bezpiecznym i nieinwazyjnym, w związku z czym kobieta bezpośrednio po podaniu nasienia może wrócić do normalnej aktywności zawodowej, czy fizycznej. Bez obaw może też współżyć z partnerem. Chyba, że odczuwa jakieś dolegliwości w postaci plamienia lub bólu podbrzusza. Wówczas powinna oszczędzać się, aż do ustąpienia objawów. W takich przypadkach oczywiście zawsze warto skonsultować się ze specjalistą. 

 

 

Cena inseminacji uzależniona jest od tego, czy do zabiegu wykorzystuje się nasienie partnera, czy anonimowego dawcy. Przed przystąpieniem do zabiegu warto dowiedzieć się, co mieści się w cenie zabiegu. Oferty klinik leczenia niepłodności mogą się w tym zakresie różnić. Średnia cena to 800-1400 zł za jedną próbę zapłodnienia. 

 

 

Skuteczność inseminacji określa się na kilka do kilkunastu procent na cykl. Podobnie, jak w innych procedurach wspomaganego rozrodu, to kwestia bardzo indywidualna, zależna od wielu czynników, m.in. od wieku pacjentki, jakości nasienia jej partnera, czy liczby wystymulowanych pęcherzyków. 

 

 

Inseminacja jest zabiegiem bezpiecznym, dlatego jeśli pierwsza próba zapłodnienia tą metodą nie przyniesie rezultatu, zabieg można powtórzyć. Zgodnie z rekomendacjami PTMRIE nie więcej jednak niż w 3. kolejnych cyklach.