Kiedy mówimy o spóźniającej się miesiączce? Czy kilkudniowe odchylenia w długości cykli miesiączkowych powinny niepokoić? Jakie są najczęstsze przyczyny braku miesiączki, gdy kobieta nie jest w ciąży? I przede wszystkim, kiedy brak okresu powinien wzbudzić niepokój i skłonić do wizyty u lekarza?
Spóźniający się okres…
Kobiecy cykl miesiączkowy jest regulowany przez hormony (czytaj więcej: o kobiecych hormonach), głównie przez estrogen i progesteron. Jednak cykl miesiączkowy zależy również od wielu czynników zewnętrznych np. odporności, stresu, chorób, zażywanych leków, czy podróży. Kobiecy cykl miesiączkowy jest bardzo wrażliwy na wszelkie zmiany i wszystkie wymienione czynniki mogą bezpośrednio wpływać na zmiany zachodzące w trakcie jego trwania.
Tylko niewielki odsetek kobiet ma “książkowy” cykl, który trwa 28 dni, a okres pojawia się jak w zegarku. Za normę uznaje się cykle, które trwają w przedziale od 21 do 35 dni. Wiele kobiet obserwuje u siebie kilkudniowe odchylenia w długości poszczególnych cykli i jest to zupełnie normalne. Tak naprawdę w ciągu życia, każda kobieta doświadczyła lub doświadczy spóźniającej się miesiączki, nie będąc w ciąży. Jedną z przyczyn mogą być cykle bezowulacyjne, które naturalnie występują 1-2 razy do roku u większości kobiet. Cykl, w którym nie dochodzi do owulacji jest zazwyczaj dłuższy niż normalnie i tym samym wystąpienie krwawienia miesiączkowego może się opóźnić.
Brak okresu przyczyny
Oczywiście przyczyną spóźniającej się miesiączki może być wczesna ciąża (czytaj więcej: pierwsze objawy ciąży, jeszcze przed wykonaniem testu ciążowego). Ale co kiedy test ciążowy wychodzi negatywny, a okresu brak?
Najczęstsze przyczyny braku miesiączki, gdy kobieta nie jest w ciąży:
- stres - ma ogromny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu, w tym układu hormonalnego. Stres może znacząco zwiększać poziom kortyzolu w organizmie i tym samym powodować zaburzenia miesiączkowania u kobiet np. w postaci nieregularnych cykli lub spóźniających się miesiączek.
- nieprawidłowa masa ciała / częste wahania masy ciała - zarówno niedowaga, jak i nadwaga, mogą zaburzać równowagę hormonalną w kobiecym organizmie. Odpowiedni poziom tkanki tłuszczowej w ciele kobiety, odgrywa ogromną rolę w prawidłowym wydzielaniu hormonów. Jeśli tkanki tłuszczowej jest w organizmie za mało lub zbyt dużo, hormony mogą nie pracować, tak jak powinny. Ponadto nagła utrata lub przybranie wagi, może wpływać na podwzgórze, czyli gruczoł kontrolujący wydzielanie estrogenów. Niewłaściwe stężenie estrogenów może być przyczyną spóźniającego się okresu, a nawet całkowitego zatrzymania się miesiączek.
- problemy hormonalne np. Zespół Policystycznych Jajników (PCOS) - to schorzenie, w którym często występują cykle bezowulacyjne. Cykle, w których nie dochodzi do owulacji, często są nienaturalnie wydłużone i przez to krwawienie miesiączkowe występuje później niż zwykle. Oprócz spóźniającej się miesiączki, innymi objawami PCOS mogą być: nadmierne owłosienie (często w nietypowych dla kobiet miejscach np. na plecach, na brzuchu), problemy z wagą, trądzik, czy niepłodność. Dowiedz się więcej, o Zespole Policystycznych Jajników.
- problemy z tarczycą - spóźniające się miesiączki, skąpe krwawienia miesiączkowe, a także występowanie innych charakterystycznych objawów i dolegliwości np. nadmierne przybieranie na wadze lub gwałtowne chudnięcie, zmęczenie, senność, zaparcia lub biegunki, uczucie zimna lub uderzenia gorąca - wszystko to może wskazywać na problemy z tarczycą. Czytaj więcej: czym jest niedoczynność tarczycy.
- leki - wiele leków (np. przeciwdepresyjnych) może zaburzać cykl miesiączkowy. Warto wówczas porozmawiać z lekarzem czy jednym ze skutków ubocznych zażywanego leku, może być spóźniająca się miesiączka.
- antykoncepcja hormonalna - podczas stosowania antykoncepcji, pod wpływem hormonów, błona śluzowa macicy (endometrium) staje się bardzo cienka. Może powodować to bardzo skąpe miesiączki. Niekiedy endometrium może być na tyle cienkie, że podczas miesiączki nie ma co się złuszczać i wówczas krwawienie nie występuje. Oczywiście w takiej sytuacji warto skonsultować się z lekarzem, sprawdzić, czy wszystko jest w porządku oraz upewnić się, że terapia hormonalna została właściwie dobrana.
- zmiana diety - tutaj w szczególności chodzi o zmianę diety na bardziej restrykcyjną, odchudzającą, nie dostarczającą wszystkich niezbędnych makro i mikroelementów. Jeśli organizm nie otrzymuje ważnych składników odżywczych, nie jest w stanie poprawnie funkcjonować i może to w efekcie prowadzić m.in. do zaburzeń miesiączkowania. Kobiety, które chcą zrzucić kilka zbędnych kilogramów, często eliminują tłuszcz ze swojej diety, a tłuszcz jest niezbędny do syntezy wielu hormonów.
- zbyt mało snu - zaburzenie rytmu dobowego, zbyt mała ilość snu (optymalna długość snu to 7-8 godzin) mogą działać rozregulowująco na układ hormonalny, powodując zaburzenia miesiączkowania np. spóźnianie się okresu.
- okres przedmenopauzalny - okres, w którym zaczyna dochodzić do zmniejszenia aktywności jajników może trwać nawet do 10 lat. U niektórych kobiet może rozpocząć się relatywnie wcześnie. Pierwsze objawy menopauzy mogą się pojawić nawet przed 40. rokiem życia. Wówczas dochodzi to tzw. “wypadania miesiączek” - cykle stają się coraz dłuższe, pojawia się więcej cykli bezowulacyjnych, a miesiączki często pojawiają się nieregularnie.
- zbyt intensywna aktywność fizyczna - intensywne ćwiczenia mogą być sporym obciążeniem dla organizmu. Spóźniająca się miesiączka, a nawet zatrzymanie okresu może być wynikiem niedoboru estrogenów, spowodowanym właśnie zbyt dużym wysiłkiem fizycznym. To zjawisko często można zaobserwować u zawodowych sportsmenek, baletnic, czy kobiet, które przygotowują się np. do maratonu.
Brak okresu, test negatywny - kiedy zgłosić się do lekarza?
Podczas korzystania z aplikacji OvuFriend (dostępna w AppStore lub GooglePlay), termin kolejnej miesiączki jest dokładnie wskazany, dlatego od razu widać, czy miesiączka spóźnia się i o ile dni. Aplikacja przy wyznaczaniu przewidywanego terminu kolejnej menstruacji, bierze pod uwagę bardzo dużo zależności, parametrów zdrowotnych i objawów, statystykę z poprzednich cykli danej kobiety, a także porównuje jej cykl z tysiącami cykli innych kobiet. Biorąc pod uwagę tak wiele czynników, aplikacja jest skuteczna przy wyznaczaniu miesiączki w cyklach nieregularnych, problematycznych.
Kiedy brak miesiączki należy skonsultować z lekarzem? Jeśli okres spóźnia się 7 dni, a test ciążowy wychodzi negatywnie - jest to moment, kiedy warto zgłosić się do specjalisty i sprawdzić, czy w organizmie nie dzieje się nic niepokojącego.
Tydzień spóźniającej się miesiączki to moment, kiedy właściwie każdy test ciążowy powinien wykryć wczesną ciążę. Stężenie hormonu beta HCG we wczesnej ciąży, na tym etapie jest wykrywalne przez wszystkie domowe testy ciążowe (oczywiście zakładając, że nie są one wadliwe). Jeśli kobieta po 7. dniach nie ma miesiączki, test ciążowy wyszedł negatywnie, a jednak pojawiają się pierwsze objawy ciąży (dowiedz się, jakie mogą być pierwsze objawy wczesnej ciąży) - warto wówczas powtórzyć test ciążowy, tym razem wybierając test innej firmy lub wykonać badanie krwi na oznaczenie poziomu beta HCG (wynik możesz później sprawdzić w Kalkulatorze HCG).
