Czym jest plamienie, a czym krwawienie międzymiesiączkowe? Jakie są najczęstsze przyczyny występowania plamienia i krwawienia z pochwy? O czym może świadczyć brązowe plamienie przed okresem? Kiedy warto skonsultować się z lekarzem?
Plamienie i krwawienie międzymiesiączkowe (śródcykliczne)
Aby wyjaśnić, czym jest plamienie i krwawienie międzymiesiączkowe, na początek przypomnijmy, czym jest krwawienie miesiączkowe. W drugiej połowie cyklu (po owulacji) śluzówka w macicy rozrasta się, staje się rozpulchniona i bardziej ukrwiona. Wszystko po to, aby zapewnić jak najlepsze warunki do przyjęcia, a następnie prawidłowego rozwoju zarodka. Jeśli jednak w danym cyklu do zapłodnienia nie dochodzi, śluzówka złuszcza się i wraz z nią pojawia się cykliczne krwawienie miesiączkowe. Pierwszy dzień krwawienia jest uznawany za pierwszy dzień cyklu.
Pozostałe krwawienia i plamienia z pochwy, które nie są związane z miesiączką np. występują w połowie cyklu są nazywane plamieniami lub krwawieniami międzymiesiączkowymi (śródcyklicznymi).
Plamienie a krwawienie z pochwy - jak odróżnić?
Najprostszym i najczęściej spotykanym sposobem na odróżnienie plamienia od krwawienia z pochwy, jest fakt, że przy plamieniu najczęściej nie są potrzebne środki higieniczne typu: podpaska, czy tampon. Przy plamieniach kobiety niekiedy całkowicie rezygnują z ochrony lub stosują zwykłą wkładkę higieniczną. Różnice w ilości/kolorze krwi są często bardzo subtelne, a takie plamienie przechodzące niekiedy w lekkie krwawienie jest określane mianem “ciężkiego plamienia”.
Jak zatem odróżnić jedno od drugiego? Jak zapisywać obserwacje w kalendarzu dni płodnych OvuFriend?
W OvuFriend możesz zaznaczyć krwawienie z pochwy zaznaczając jedną z czterech kategorii:
- lekkie krwawienie,
- średnie krwawienie,
- obfite krwawienie,
- plamienie.
Pierwsze trzy kategorie dotyczą krwawienia miesiączkowego. Jeśli w trakcie cyklu zaobserwujesz u siebie inne krwawienie z pochwy (tzw. śródcykliczne, międzymiesiączkowe) - oznacz je jako “plamienie”.
“Plamienie” w OvuFriend to każde krwawienie poza miesiączką. Dzięki temu system będzie mógł właściwie zinterpretować i analizować Twój cykl miesiączkowy.
Przykładowo jeśli przed miesiączką występują u Ciebie dwa dni bardzo lekkiego krwawienia - zaznacz na wykresie “lekkie krwawienie” - uznaj je za początek miesiączki i tym samym początek nowego cyklu. Jeśli jednak krwawienie jest ledwo widoczne (np. zostają niewielkie ślady na papierze toaletowym) - oznacz je jako “plamienie” i dalej kontynuuj obserwacje.
Brązowe plamienie przed okresem
Brązowe plamienie przed okresem może mieć wiele przyczyn. Jedną z najczęstszych jest niedomoga fazy lutealnej, czyli fazy, która rozpoczyna się po owulacji i trwa do kolejnej miesiączki. Niedomoga fazy lutealnej, nazywana inaczej: niewydolnością ciałka żółtego ma miejsce, gdy ciałko żółte produkuje zbyt małą ilość progesteronu lub jego produkcja trwa zbyt krótko.
Progesteron w drugiej fazie cyklu jest odpowiedzialny m.in. za przygotowanie optymalnego środowiska na przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej. Jeśli hormonu jest za mało albo jest produkowany zbyt krótko - może to powodować trudności z zajściem w ciążę, uniemożliwiać zagnieżdżenie zarodka w macicy, a jeśli już do niego dojdzie - mogą pojawiać się problemy z utrzymaniem ciąży. Jeśli nie starasz się o dziecko - niedomoga fazy lutealnej może powodować u Ciebie zaburzenia hormonalne i tym samym rozregulowywać Twój cykl miesiączkowy. Dlatego tak ważna jest szybka i właściwa diagnoza.
Brązowe plamienie przed okresem może również występować, gdy w układzie rozrodczym kobiety występuje stan zapalny np. nadżerka, polipy, mięśniaki, czy zapalenie przydatków. Wówczas konieczna jest konsultacja z lekarzem.
Plamienie/krwawienie międzymiesiączkowe - najczęstsze przyczyny
1. Zaburzenia w układzie rozrodczym
Przyczyną występowania plamienia lub krwawienia międzymiesiączkowego mogą być zaburzenia lub infekcje w kobiecym układzie rozrodczym. Jednymi z najczęstszych są: polipy macicy lub szyjki macicy, mięśniaki macicy, nadżerki lub endometrioza (czytaj więcej: Endometrioza - zagadkowa choroba kobiecego układu rozrodczego).
Wszelkie nieleczone infekcje, czy choroby przenoszone drogą płciową mogą powodować nietypowe plamienie lub krwawienie z pochwy.
Jeśli natomiast obserwujesz u siebie plamienie lub krwawienie po stosunku - warto porozmawiać na ten temat z lekarzem, ponieważ nie jest to zdrowy objaw. Może to oznaczać problemy z wspomnianymi polipami lub szyjką macicy, które w trakcie stosunku są “naruszane” i tym samym powodują plamienia z kobiecych dróg rodnych.
2. Problemy hormonalne
Problemy hormonalne np. zbyt niski poziom progesteronu w drugiej fazie cyklu (tzw. niedomoga fazy lutealnej) może być przyczyną występowania plamień na kilka dni przed okresem. Więcej na ten temat wyżej: brązowe plamienie przed okresem.
3. Plamienie implantacyjne / krwawienie implantacyjne
To jeden z najwcześniejszych objawów ciąży, który występuje u niespełna 30% kobiet. Jak sama nazwa wskazuje jest związane z implantacją, czyli momentem zagnieżdżenia się zarodka w macicy. Jest to zjawisko fizjologiczne, które ma miejsce po 7 do 12 dni od momentu zapłodnienia (czytaj więcej: Zagnieżdżenie zarodka w macicy).
4. Owulacja
Są kobiety, które obserwują u siebie plamienie w czasie owulacji. Czym ono jest spowodowane? Istnieją dwie teorie. Jedna z nich mówi, że takie 1-2 dniowe delikatne plamienie w trakcie owulacji jest spowodowane pęknięciem pęcherzyka na powierzchni jajnika. Druga teoria mówi o tym, że plamienie okołoowulacyjne jest spowodowane zmianą w stężeniu estrogenów, co wpływa na endometrium (błonę śluzową macicy) i powoduje jej delikatne złuszczenie. Jeśli jesteś w stanie zaobserwować u siebie plamienie/krwawienie okołoowulacyjne, może to być Twój dodatkowy wskaźnik płodności.
5. Plamienie w ciąży
Plamienie to dość częsty objaw wczesnej ciąży - występuje u ¼ kobiet w pierwszych tygodniach ciąży. Takie plamienie najczęściej nie jest związane z podwyższonym ryzykiem poronienia, ale jeśli cokolwiek Cię niepokoi lub plamienie staje się bardziej obfite - warto skonsultować to z lekarzem.
Plamienie we wczesnej ciąży może być związane ze zmianami hormonalnymi oraz procesem tworzenia się łożyska.
Plamienie lub krwawienie z pochwy we wczesnej ciąży może być również spowodowane ciążą pozamaciczną, czyli umiejscowioną poza jamą macicy np. w jajniku. Jeśli towarzyszą Ci inne objawy m.in. silne bóle brzucha, mdłości, zawroty głowy, czy biegunka - koniecznie zgłoś się do lekarza. Czytaj więcej: ciąża pozamaciczna.
6. Antykoncepcja hormonalna
Plamienia często są efektem stosowania antykoncepcji hormonalnej (np. doustne tabletki antykoncepcyjne). Zdarza się to najczęściej w pierwszych miesiącach stosowania, a następnie zanika. Jeśli jednak już dłuższy czas stosujesz antykoncepcję hormonalną, a plamienia w dalszym ciągu występują, warto porozmawiać z lekarzem, ponieważ może się zdarzyć tak, że dane tabletki nie zostały odpowiednio do Ciebie dopasowane.
Plamienia z pochwy przy stosowaniu tabletek antykoncepcyjnych mogą również pojawiać się w momencie, gdy zapomnisz wziąć pigułkę. Wówczas poziom hormonów w Twoim organizmie zaczyna spadać i pojawia się plamienie śródcykliczne.
Wszystkie nietypowe plamienia lub krwawienia z pochwy, zmiany w intensywności krwawień oraz inne nietypowe objawy np. bóle brzucha, miednicy, pochwy - zawsze warto skonsultować z lekarzem.
